Phát hiện nguy cơ dị tật thai nhi trong 3 tháng đầu có chữa được không?

Khi mang thai mẹ bầu được khuyến khích thực hiện khám thai định kỳ để theo dõi quá trình phát triển của thai nhi và phát hiện dị tật sớm. Phát hiện nguy cơ dị tật thai nhi trong 3 tháng đầu có chữa được không?

Những mốc khám thai định kỳ quan trọng

3 tháng đầu thai kỳ mẹ bầu cần khám thai vào tuần 11 – 14 để xác định dị tật thai nhi

Trong thai kỳ có một số mốc quan trọng, đánh dấu những giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển của thai nhi. Có 3 mốc khám thai định kỳ quan trọng mẹ bầu cần nhớ gồm:

• 3 tháng đầu thai kỳ (tuần 11 – 14): Từ tuần thứ 12 thai nhi đã phát triển tương đối đầy đủ về mặt hình thể, đã xuất hiện 1 số phản xạ như co duỗi chân tay, thân mình,… Do đó đây cũng là 1 mốc khám thai định kỳ quan trọng mẹ bầu không thể bỏ qua. Trong lần khám thai này bác sĩ sẽ sàng lọc được các dị tật tại não, tim, gương mặt, hệ tiêu hóa, tiết niệu, chân tay và toàn bộ thân hình. Đồng thời cũng có thể xác định giới tính, tình trạng sức khỏe của thai nhi, đã đến đúng vị trí chưa, đa thai hay đơn thai và xác định tháng tuổi của thai dựa trên kích thước đầu và mông cũng như xác định được thai nhi còn sống hay không.
• 3 tháng giữa thai kỳ (tuần 18 – 23): Đây là giai đoạn thai nhi cơ bản đã hoàn thiện các bộ phận trên cơ thể, lượng nước ối tăng lên giúp bác sĩ có thể quan sát kỹ hình thể của thai nhi thông qua siêu âm. Vì thế đây cũng là thời điểm có thể xác định chính xác những bất thường về mặt hình thể ở thai nhi mà lần khám thai, siêu âm trước đó còn nghi ngờ, không thể xác định chắc chắn. tất cả những bất thường tại tim mạch, hệ thần kinh, hàm mặt, lồng ngực, ổ bụng, ruột, thành bụng, thận – tiết niệu, cơ xương, các chi đều có thể xác định dị tật đến những chi tiết nhỏ.
• 3 tháng cuối (tuần 30 – 32): Đây là giai đoạn thai nhi đã hoàn chỉnh về mặt cấu trúc, có tốc độ phát triển hình thể nhanh chóng. Khám thai định kỳ ở giai đoạn này để đánh giá quá trình phát triển của thai nhi, vị trí, dây rốn, nước ối, sự phát triển của tử cung,… Khám thai định kỳ trong giai đoạn này có thể đánh giá chi tiết hơn những dị tật thai nhi gặp phải như suy dinh dưỡng bào thai, dị tật cơ quan sinh dục, bất thường ở van tim và não.

Bị dị tật thai nhi trong 3 tháng đầu có chữa được không?

Không phải tất cả mọi dị tật thai nhi được phát hiện trong 3 tháng đầu đều có thể chữa trị

Phát hiện dấu hiệu dị tật thai nhi trong 3 tháng đầu có thể nói là phát hiện dị tật thai nhi sớm. Tuy nhiên không phải dị tật nào phát hiện sớm cũng có thể chữa được. Những khiếm khuyết nhẹ như sứt môi, hở hàm ếch,… hầu như không gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của trẻ sau này. Nhưng một số dị tật nghiêm trọng ở não, tim, ống thần kinh, khuyết tật do bất thường ở nhiễm sắc thể,… là không thể chữa khỏi và sẽ tạo ra những ảnh hưởng tiêu cực cho cả cuộc đời của bé, thậm chí còn có thể khiến trẻ bị tử vong từ khi còn ở trong bụng mẹ hoặc ngay sau khi chào đời.

Lựa chọn phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng cũng như mức độ nghiêm trọng của dị tật. Một số dị tật cần được chữa ngay trong 3 tháng đầu, một số dị tật khác lại có thể điều trị trong những giai đoạn sau đó hoặc sau khi bé đã chào đời. Đa phần những dị tật nghiêm trọng như tim, khuyết tật tại hệ thần kinh, dị tật do số lượng nhiễm sắc thể bất thường sẽ không thể chữa khỏi vì đây là những dị tật xuất phát từ gen, có tính hệ thống. Quá trình điều trị cũng vô cùng phức tạp, tốn kém mà tỉ lệ tử vong vẫn rất cao.

Nhiều dị tật thai nhi xuất hiện do di truyền hoặc môi trường nhưng cũng có nhiều trường hợp thai nhi bị dị tật không xác định được nguyên nhân. Vì thế, để hạn chế tốt nhất các dị tật thai nhi có thể xảy ra, trước khi mang thai cả bố và mẹ đều nên khám tầm soát bất thường, bệnh di truyền hay các hội chứng do bất thường nhiễm sắc thể.

Cách chữa dị tật thai nhi trong 3 tháng đầu

Bổ sung sắt và axit folic từ khi có kế hoạch mang thai và trong toàn bộ thai kỳ 

Trong ba tháng đầu thai kỳ, việc chăm sóc sức khỏe mẹ và bé là vô cùng quan trọng, đặc biệt là phòng ngừa dị tật bẩm sinh. Bên cạnh việc thăm khám định kỳ, một số phương pháp sau đây có thể được áp dụng để điều trị hoặc giảm thiểu nguy cơ dị tật bẩm sinh:

Sử dụng thuốc:

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị trực tiếp một số loại dị tật bẩm sinh hoặc giảm thiểu biến chứng do dị tật gây ra. Ngoài ra, thuốc cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ sức khỏe của mẹ, phòng ngừa các biến chứng trong quá trình mang thai và sinh nở, hoặc điều chỉnh những bất thường ở thai nhi trước khi sinh.

Bổ sung dưỡng chất thiết yếu:

Chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối đóng vai trò then chốt trong sự phát triển toàn diện của thai nhi. Đặc biệt, trong ba tháng đầu, việc bổ sung đầy đủ sắt và axit folic là vô cùng quan trọng.

• Sắt: Giúp ngăn ngừa thiếu máu ở mẹ, đảm bảo cung cấp đủ oxy cho thai nhi phát triển.
• Axit folic: Đóng vai trò then chốt trong việc hình thành ống thần kinh của thai nhi, giúp ngăn ngừa các dị tật nghiêm trọng như nứt đốt sống, úng não thủy, vô sọ,… Những dị tật này thường không thể chữa trị và có thể gây tử vong cho thai nhi từ trong bụng mẹ hoặc ngay sau khi chào đời.

Thực tế, việc bổ sung sắt và axit folic cho bà bầu chỉ thông qua chế độ ăn uống hàng ngày là không đủ. Do đó, mẹ bầu cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ về việc sử dụng viên uống bổ sung, bao gồm cả liều lượng và cách uống (trước hay sau ăn) để đạt hiệu quả tối ưu.

mặc dù có thể nói phát hiện dị tật thai nhi trong 3 tháng đầu là sớm nhưng không phải dị tật nào phát hiện sớm cũng có thể điều trị được. Để giảm thiểu nguy cơ trẻ bị dị tật bẩm sinh, khi có kế hoạch mang thai cha mẹ nên đi khám sàng lọc trước sinh và thực hiện những hướng dẫn của bác sĩ để loại bỏ nguy cơ tốt nhất.