Phân biệt cương sữa sinh lý và tắc tia sữa

Cương sữa sinh lý và tắc tia sữa là 2 tình trạng thường xuyên bị nhầm lẫn. Phân biệt cương sữa sinh lý và tắc tia sữa giúp các mẹ có cách xử lý đúng trong từng trường hợp để cải thiện tình trạng sớm từ đó bảo vệ nguồn sữa cho con.

Sự khác nhau giữa cương sữa sinh lý và tắc tia sữa

Đối với mẹ cho con bú thì việc cương sữa hay tắc tia sữa đã quá quen thuộc. Nhưng vẫn có rất nhiều người chưa phân biệt được sự khác nhau giữa cương sữa sinh lý và tắc tia sữa.

Cương sữa và tắc tia sữa đều có đặc điểm chung là bầu vú của người mẹ cứng dần lên và vùng da xung quanh bị căng bóng, bầu vú bị đau, đôi khi người mẹ có thể bị sốt nhẹ… Tuy nhiên, 2 tình trạng này cũng có rất nhiều điểm khác biệt:

• Khác biệt về nguyên nhân

Cương sữa sinh lý xảy ra do cơ thể chưa cân bằng được 2 loại hormone tiết sữa và tạo sữa. Thời gian đầu mới sinh, hoocmon prolactin nhiều nhưng cơ thể lại chưa sản xuất đủ oxytocin sẽ khiến sữa bị ứ đọng, không được đẩy ra ngoài hết dẫn đến hiện tượng căng sữa, gây đau nhức, khó chịu.

Trong khi đó, tắc tia sữa là do cơ thể của người mẹ sản xuất lượng sữa nhiều hơn nhu cầu của trẻ. Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tắc tia sữa mẹ cho con bú muộn, mẹ mặc áo ngực quá chật khiến tia sữa bị chèn ép, mẹ nằm sấp khi ngủ… Ngoài ra, tâm lý căng thẳng, stress ở mẹ sau sinh cũng gây hiện tượng tắc sữa.

Tắc tia sữa là do sữa bị tồn đọng quá nhiều trong bầu vú

• Thời điểm xảy ra

Căng sữa sinh lý sau sinh là hiện tượng thường xảy ra sớm, khi mẹ sinh con từ 3-5 ngày. Tuy nhiên tắc sữa thường không xảy ra ở giai đoạn đầu sau sinh, vì lúc này sữa mẹ tiết ra chưa nhiều. Tắc tia sữa có thể xảy ra muộn hơn, khi sữa mẹ đã nhiều, ổn định và mẹ cho bé bú không đúng hoặc nhiều nguyên nhân khác.

• Biểu hiện

Tuy biểu hiện của cương sữa sinh lý và tắc tia sữa khá giống nhau tuy nhiên khi bị cương sữa sinh lý thì các hạch bạch huyết ở nách có thể sưng lên, đau nhức khó chịu… Ngược lại, khi bị tắc tia sữa sẽ ít xuất hiện hạch ở nách.

Cần làm gì khi bị cương sữa sinh lý và tắc tia sữa

Căng sữa sinh lý và tắc tia sữa nếu không được xử trí có thể dẫn tới áp xe vú, gây nguy hiểm cho người mẹ. Những việc mẹ cần làm trong giai đoạn này đó là:

• Chườm lạnh đúng cách: Khi mới sinh, các tuyến sữa chưa kịp giãn nở mà đã phải chứa một lượng sữa mẹ khá nhiều. Điều này là nguyên nhân mẹ có cảm giác đau, căng tức ở hai bầu vú. Thời gian sau sinh càng lâu, mức độ đau càng tăng lên. Chính vì thế, việc cần làm là chườm lạnh để bầu ngực bớt cảm giác đau cho mẹ.
• Tích cực cho con bú: Thường xuyên cho bé bú để giảm lượng sữa trong bầu ngực một cách hiệu quả. Trẻ bú càng nhiều, các nang sữa càng được làm trống nhanh chóng. Khi đó, sữa sẽ không bị tắc, thậm chí còn về được nhiều hơn để đáp ứng đủ nhu cầu bú của trẻ.
• Ăn uống phù hợp: Trong thời gian bị cương sữa và tắc tia sữa, mẹ lưu ý không nên ăn móng giò và các loại chất béo quá nhiều, có thể làm tình trạng tắc bị nặng hơn. Sau khi sữa đã hết tắc, mẹ có thể dùng cách gọi sữa về bằng sữa ông thọ hoặc ăn thêm các thực phẩm lợi sữa khác để lấy lại lượng sữa cho con.
• Dùng máy hút sữa: Sau khi cho con bú, nếu tuyến sữa vẫn căng và đau sau khi cho bú cần hút sữa khoảng 5 – 10 phút để nhanh chóng lấy hết sữa ra. Việc này sẽ giúp bầu sữa mềm hơn và trẻ dễ bú hơn, tránh bị tắc tia sữa.

Viên sắt cho mẹ sau sinh – nhập khẩu từ Châu Âu

Sau sinh, mẹ rất cần được bổ sung đa dạng các dưỡng chất để mau chóng phục hồi. Mẹ đừng quên duy trì bổ sung các viên uống vi chất sau sinh mỗi ngày đặc biệt là sắt cho mẹ sau sinh để giúp ngăn ngừa thiếu máu do thiếu sắt sau quá trình vượt cạn nhé! 

Hy vọng rằng các mẹ đã phân biệt được cương sữa sinh lý và tắc tia sữa. Mẹ sau sinh bị cương sữa và tắc tia sữa nên chú ý đến chế độ ăn uống hằng ngày cùng với sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý. Chúc mẹ mau chóng phục hồi và bé yêu được phát triển toàn diện!