Nguyên nhân không có sữa sau sinh và cách cải thiện cho mẹ

Rất nhiều sản phụ gặp phải tình trạng không có sữa sau sinh, khiến em bé không được bú mẹ và phải sử dụng sữa ngoài. Nguyên nhân không có sữa sau sinh là gì và cần làm gì để cải thiện tình trạng này là vấn đề mẹ quan tâm.

Các yếu tố tác động đến việc sản xuất sữa mẹ

Khi mang thai, cơ thể mẹ bầu sẽ sản xuất 4 loại hormone chính là oxytocin, prolactin, cortisol và insulin. 4 hormone này đóng vai trò trực tiếp đến quá trình sản xuất sữa mẹ.

Hormone prolactin có vai trò thúc đẩy cơ thể mẹ sản xuất sữa. Tuy nhiên, hormone progesterone thai kỳ ức chế phản ứng của hormone này nên khi mang thai cơ thể mẹ không sản xuất sữa. 

Sau khi sinh, nhau thai bong ra hết thì hormone progesterone do nhau thai tiết ra cũng sẽ ra khỏi cơ thể, và khi đó cơ thể mẹ mới bắt đầu tiết sữa. Vì vậy, sau sinh khoảng 2 -3 ngày, hai bầu ngực mẹ sẽ trở nên căng tức và sữa về nhiều, núm vú đôi khi còn rỉ sữa.

Nhiều sản phụ gặp phải tình trạng không có sữa sau sinh

Nguyên nhân không có sữa sau sinh

Dù đã sinh con được nhiều ngày nhưng không ít sản phụ gặp phải tình trạng không có sữa. Vậy nguyên nhân là do đâu?

Sót nhau thai

Nhiều trường hợp sinh xong nhưng vẫn còn sót nhau thai. Và khi còn sót nhau thì cơ thể vẫn có lượng lớn hormone progesterone nên sẽ ức chế việc sản xuất sữa mẹ. Vì thế mà mẹ sẽ không có sữa sau sinh. 

Ngoài ra, sót nhau còn làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn hậu sản. Đây cũng là nguyên nhân khiến sản phụ không có sữa.

Căng thẳng, stress

Tâm lý căng thẳng của sản phụ sau sinh, nhất là mấy tuần đầu sau sinh ảnh hưởng rất lớn đến việc tiết sữa. Khi căng thẳng, cơ thể sẽ tiết nhiều homrone Cortisol, hormone này ức chế quá trình sản xuất sữa, khiến mẹ không có sữa sau sinh.

Mất máu quá nhiều

quá trình sinh nở khiến mẹ mất nhiều máu. Tuy nhiên, sau sinh mẹ sẽ được cầm máu và không quá ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Thế nhưng, có nhiều mẹ bị băng huyết sau sinh, mất quá nhiều máu thì tuyến yên sẽ bị tổn thương.

Mất máu quá nhiều khi sinh khiến sản phụ không có sữa sau sinh

Tuyến yên lại là một tuyến nội tiết chịu trách nhiệm kích hoạt sự tiết sữa mẹ nên khi bị tổn thương thì nồng độ Prolactin được tiết ra từ tuyến yên sẽ ít đi và dẫn đến mẹ không có sữa hoặc sữa về chậm.

Sinh non

Khi sinh non, các mô tuyến trong vú không có đủ thời gian phát triển nên là một trong những nguyên nhân không có sữa sau sinh.

Lối sống không khoa học

Nếu mẹ sau sinh có thói quen sống không khoa học như sử dụng rượu bia, ít vận động, thức khuyên, sử dụng cà phê, thuốc lá thì sẽ ảnh hưởng xấu đến việc tiết sữa mẹ, khiến mẹ không có sữa sau sinh.

Tác dụng phụ của thuốc

Trước khi sinh con hoặc ngay sau sinh, nếu sử dụng một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ là cản trở việc sản xuất sữa mẹ. Đặc biệt, thuốc giảm đau sử dụng khi chuyển dạ sẽ gây trì hoãn việc tiết sữa, khiến mẹ không có sữa sau sinh.

Không cho bé bú sớm

Nếu sau sinh, mẹ không cho con bú hoặc không hút sữa sớm và đều đặn thì cơ thể mẹ sẽ không sản xuất sữa vì sữa được sản xuất theo nhu cầu của bé. Nếu không cho con bú hoặc không hút sữa thì cơ thể sẽ hiểu là bé không có nhu cầu uống sữa nên sẽ không cần sản xuất sữa.

Bị đái tháo đường thai kỳ

Hormone insulin có vai trò quan trọng đối với quá trình sản xuất sữa mẹ. Nếu mẹ bị đái tháo đường thai kỳ thì nồng độ insulin sẽ dao động bất thường. Điều này ảnh hưởng đến sự tiết sữa sau sinh.

Không có sữa sau sinh mẹ nên làm gì?

Một số lưu ý cho mẹ khi không có sữa sau sinh:

• Cho bé bú ngay sau khi sinh, bú lại sau mỗi 2 – 3 giờ để kích thích cơ thể mẹ tiết nhiều sữa. Nếu sinh mổ, không thể cho bú ngay, mẹ hãy cho bé bú sớm nhất có thể.
• Ăn uống đầy đủ các loại dinh dưỡng, không nên kiêng khem quá mức. Trong đó, nhất định phải bổ sung đầy đủ các dưỡng chất: sắt và canxi cho mẹ sau sinh, DHA, axit folic, các loại vitamin A, D, C, khoáng chất, chất đạm, chất xơ…

Bộ tứ bổ sung sắt, canxi, DHA cho bà bầu và hỗ trợ tăng cường sức đề kháng

• Chườm ấm, massage ngực thường xuyên, đặc biệt là trước khi cho bé bú.
• Dùng máy hút sữa để kích sữa về nhiều. Lưu ý khi hút phải hút đúng cữ, hút với lực hút vừa phải, mỗi cữ hút nên kéo dài 20 – 30 phút.
• Giữ tinh thần thoải mái, lạc quan.
• Uống nhiều nước vì nước chiếm phần lớn trong sữa mẹ.

Không có sữa sau sinh là nỗi buồn của mẹ và là sự thiệt thòi của trẻ sơ sinh. Vì vậy, mẹ hãy áp dụng sớm những cách kích sữa để giúp bé yêu được lớn lên bằng nguồn sữa mẹ giàu dinh dưỡng và tốt nhất cho con.