Các bệnh thường gặp ở tuổi dậy thì nữ

Trẻ dậy thì có những thay đổi mạnh mẽ ở cả bên trong và bên ngoài cơ thể. Đồng thời cũng xuất hiện một số bệnh lý mẹ cần chú ý để hỗ trợ bé chăm sóc sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật và điều trị kịp thời. Các bệnh thường gặp ở tuổi dậy thì nữ là những bệnh nào?

Độ tuổi dậy thì của nữ giới

Các bé gái thường dậy thì trong độ tuổi 8 – 13, bắt đầu bằng sự thay đổi của nồng độ các hormone sinh dục và não bộ gửi tín hiệu đến các bộ phận của cơ thể để bắt đầu thay đổi và phát triển.

Những thay đổi xảy ra trong tuổi dậy thì của nữ giới gồm có:

• Chiều cao và cân nặng phát triển nhanh chóng
• Hông lớn dần
• Ngực phát triển với quầng vú sưng đau, ngực tròn và đầy đặn dần
• Mọc lông vùng kín (ở nách và mu)
• Mùi cơ thể thay đổi
• Xuất hiện mụn trứng cá do các tuyến hoạt động trên da quá mức, tạo thành nhiều bã nhờn và làm tắc nghẽn lỗ chân lông.
• Bắt đầu có kinh nguyệt. Thông thường trẻ có kỳ kinh nguyệt đầu tiên trong độ tuổi 12 – 14, nhưng một số trẻ có thể có kinh nguyệt sớm hoặc muộn hơn. Trong 1 – 2 năm đầu có kinh các chu kỳ thường không đều nhau do hoạt động của tuyến nội tiết chưa ổn định. Thời gian hành kinh thường kéo dài khoảng 2 – 7 ngày

Cùng với sự thay đổi ở cơ thể thì tâm lý của các bé cũng có sự thay đổi rõ rệt và chúng ta vẫn thường gọi đây là “Độ tuổi nổi loạn”. Trẻ có thể bị rối loạn tâm lý dẫn đến tâm trạng vui, buồn thất thường. Bất kỳ một sự tác động nào như kỳ thi, mối quan hệ với bạn bè, thầy cô giáo, những trao đổi hàng ngày với bố mẹ, những sự kiện xảy ra trong xã hội,… đều có thể tác động đến trạng thái tinh thần của các bé.

Đặc biệt, lúc này các bé cũng bắt đầu biết đến tình cảm khác giới và mối quan hệ tình cảm với bạn khác giới cũng có thể tác động rất mạnh mẽ đến cuộc sống hàng ngày của trẻ. Bên cạnh đó, sự thay đổi sinh lý của cơ thể cũng khiến các bé có thể mắc các bệnh thường gặp ở tuổi dậy thì nữ.

Khi đến tuổi dậy thì trẻ có sự thay đổi mạnh mẽ về tâm – sinh lý và sức khỏe trước khi lớn lên là người trưởng thành

Các bệnh thường gặp ở tuổi dậy thì nữ

Tuổi dậy thì đánh dấu sự khởi đầu cho sự trưởng thành của các bé gái với rất nhiều sự thay đổi về tâm, sinh lý và sức khỏe. Hiểu biết về các bệnh thường gặp ở tuổi dậy thì nữ giúp cha mẹ chăm sóc con tốt hơn.

Dưới đây là những thông tin về các bệnh thường gặp ở tuổi dậy thì nữ để các bậc cha mẹ tham khảo:

Dậy thì sớm

Thông thường các bé gái sẽ dậy thì trong độ tuổi 8 – 13. Những bé gái dậy thì sớm khi ngực phát triển trước 8 tuổi, có kinh nguyệt trước 9.5 tuổi và bộ phận sinh dục tăng kích thước, mọc lông ở vùng kín, chiều cao phát triển nhanh chóng trước độ tuổi dậy thì đã được quy định.

Các bé gái dậy thì sớm nhiều hơn các bé trai (20 bé gái/1 bé trai). Những bé trai bị dậy thì sớm thường là do mắc các bệnh về não. Bé gái dậy thì sớm cũng có thể do mắc một số bệnh lý nguy hiểm như viêm não, u não,…

Phần lớn trẻ gái dậy thì sớm do mắc bệnh lý ở thượng thận khiến hormone sinh dục được sản xuất sớm kích thích sự phát triển của buồng trứng và các các bộ phận sinh dục khác. Khi đó khung xương của bé cũng phát triển sớm, chiều cao vượt trội hơn so với những bạn khác. Tuy nhiên khi trưởng thành thì chiều cao lại bị hạn chế, trẻ bị thấp hơn các bạn cùng lứa tuổi và nảy sinh tâm lý lo lắng, tự ti, mặc cảm về ngoại hình của mình.

Trẻ gái có kinh nguyệt trước 9.5 tuổi được xác định là dậy thì sớm

Thiếu máu thiếu sắt

Khi bước vào tuổi dậy thì trẻ có nhiều hoạt động thể lực hơn, cơ thể phát triển nhanh chóng khiến nhu cầu năng lượng, dinh dưỡng của bé cũng tăng cao. Đặc biệt, kinh nguyệt xuất hiện khiến bé bị mất máu trong mỗi lần hành kinh. Do đó nhu cầu sắt của bé gái trong độ tuổi dậy thì cũng tăng cao hơn. Nếu không chú ý tăng cường bổ sung sắt thông qua các thực phẩm giàu sắt trong bữa ăn hàng ngày bé rất dễ bị thiếu máu thiếu sắt.

Trẻ bị thiếu máu thiếu sắt có những triệu chứng điểm hình như da xanh xao, thường xuyên thấy mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, ù tai,… Thiếu máu thiếu sắt cũng là nguyên nhân khiến hệ miễn dịch của bé bị suy yếu, dễ mắc các bệnh do nhiễm trùng. Mẹ cần đưa con đi khám để bác sĩ xác định chính xác tình trạng thiếu máu và hướng dẫn bổ sung sắt cho trẻ dậy thì bằng thực phẩm và viên uống để nhanh chóng bù lại lượng sắt đang bị thiếu hụt, nâng cao sức khỏe cho bé và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Viên sắt giúp hỗ trợ cải thiện thiếu máu do thiếu sắt

Viêm đường tiết niệu

Viêm đường tiết niệu còn được gọi là nhiễm khuẩn đường tiểu/nhiễm khuẩn đường tiết niệu. Trong độ tuổi dậy thì các bé gái cũng bị viêm đường tiết niệu nhiều hơn so với bé trai 5 – 10 lần. Nguyên nhân vì đường tiểu và bộ phận sinh dục quá gần nhau, bé chưa biết cách vệ sinh sẽ dễ bị nhiễm khuẩn. Khi vi khuẩn đi ngược dòng nước tiểu đi sâu vào đường tiết niệu sẽ gây viêm/nhiễm khuẩn đường tiểu. Tình trạng bé gái bị viêm đường tiết niệu phổ biến hơn vào những ngày có kinh nguyệt vùng kín luôn bị ẩm ướt, thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi.

Triệu chứng điển hình của viêm đường tiết niệu là tình trạng tiểu buốt, tiểu rắt, bị đau khi đi tiểu, sốt cao, sợ đi tiểu,… Nếu không được điều trị kịp thời viêm đường tiết niệu có thể gây viêm, sẹo thận và khiến trẻ bị suy thận mạn tính.

Trẻ dậy thì sớm dễ bị viêm đường tiết niệu

Trẻ gái dậy thì có thể gặp nhiều vấn đề về sức khỏe và tâm lý hơn so với các bé trai. Cha mẹ cần chú ý quan sát, theo dõi sức khỏe của con để kịp thời phát hiện, giúp bé điều trị các bệnh thường gặp ở tuổi dậy thì nữ, phòng ngừa biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Trong một số trường hợp bé cần uống thuốc sắt cha mẹ cũng cần hướng dẫn và lưu ý cho con thuốc bổ máu uống trước hay sau khi ăn thì có hiệu quả bổ sung tốt nhất, giảm thiểu tác dụng không mong muốn có thể xuất hiện.