Vàng da khi mang thai – dấu hiệu của nhiều bệnh lý

Những trường hợp phụ nữ có thai mắc viêm gan virus, vàng da ứ mật,… thường có nguy cơ bị vàng da khi mang thai cao hơn những bà bầu khỏe mạnh, không có bệnh lý. Vàng da cũng là triệu chứng bệnh lý cần sớm được phát hiện để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh những ảnh hưởng xấu với thai kỳ có thể xảy ra.

Tình trạng vàng da ở phụ nữ mang thai

Vàng da được biểu hiện ở việc da và tròng trắng của mắt bị xỉn vàng. Tuy không phải là bệnh, nhưng vàng da có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm. Bà bầu có thể bị vàng da nhẹ trong khi mang thai do nôn nghén, hoặc bị vàng do các bệnh lý tồn tại trước đó và do bệnh lý trở nên nghiêm trọng hơn trong thai kỳ. Một số bà bầu bị sảy thai nhiễm khuẩn cũng có nguy cơ bị vàng da do tan máu và tế bào gan bị tổn thương.

Tuy nhiên, vàng da khi mang thai có thể liên quan hoặc không liên quan đến mang thai. Phần lớn tình trạng vàng da trong thai kỳ là do bà bầu đã mắc một số bệnh lý về gan, mật.. Để xác định chính xác nguyên nhân gây vàng da trong thai kỳ, bà bầu cần cung cấp những thông tin có liên quan như các triệu chứng đi kèm, loại thuốc đang sử dụng trong quá trình da bị vàng.

Bà bầu bị vàng da có dấu hiệu tròng trắng của mắt và da có màu xỉn vàng

Sau quá trình thăm khám ban đầu bác sĩ cũng sẽ chẩn đoán vàng da bằng các phương pháp như:

• Xét nghiệm máu để xác định bà bầu có bị sốt rét, viêm gan hay không.
• Siêu âm để kiểm tra các vấn đề bên trong nội tạng.
• Xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra nồng độ urobilinogen qua đó xác định mức độ bilirubin (bilirubin phân hủy tạo ra urobilinogen) và bệnh lý gây vàng da ở bà bầu.
• Xét nghiệm chức năng gan (không phổ biến với bà bầu) để kiểm tra bệnh gan có thể mắc phải do rượu, viêm gan, xơ gan hoặc những vấn đề sức khỏe có thể khiến gan bị ảnh hưởng.
• Sinh thiết gan để xác định xơ gan hay ung thư gan.

Vàng da khi mang thai – dấu hiệu của nhiều bệnh lý

Rối loạn gan ở phụ nữ mang thai có thể liên quan hoặc không liên quan đến thai kỳ. Nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng vàng da khi mang thai là viêm gan virus cấp. Thai nghén hầu như không có ảnh hưởng tới các loại viêm gan virus A, B, C, D nhưng viêm gan E lại có xu hướng trầm trọng hơn khi mang thai.

Bà bầu bị vàng da thường do bị viêm gan virus cấp

Ngoài ra, vàng da khi mang thai có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý. Cụ thể như sau:

• Sốt rét gây vàng và viêm da.
• Sử dụng paracetamol quá liều khiến gan bị ảnh hưởng tiêu cực, giảm khả năng lọc chất thải khiến bà bầu bị vàng da.
• Bà bầu bị thiếu máu hồng cầu hình liềm (chủ yếu do di truyền) khiến các tế bào hồng cầu bị phá vỡ, cơ thể tích trữ quá nhiều bilirubin gây vàng da.
• Bà bầu bị sỏi túi mật hoặc ống mật khiến bilirubin bị tích tụ, gây vàng da.
• Bà bầu bị rối loạn gan như gan nhiễm mỡ cấp tính, gan nhiễm mỡ không do rượu, viêm gan virus, xơ gan mật nguyên phát hoặc mắc các bệnh về gan do uống rượu.
• Bà bầu mắc hội chứng HELLP thường xảy ra trong giai đoạn cuối thai kỳ hoặc sau khi sinh con, có thể đe dọa đến tính mạng
• Bà bầu bị béo phì hay mắc bệnh tự miễn, có nồng độ cholesterol cao dẫn đến tình trạng vàng da bệnh lý, hoặc cũng có thể do bà bầu bị dị tật bẩm sinh.

Điều trị vàng da cho bà bầu

Mẹ bầu bị vàng da cần tới các cơ sở y tế để thăm khám ngay khi thấy tình trạng vàng da xuất hiện. Thông qua các kết quả khám và xét nghiệm bác sĩ sẽ có giải pháp điều trị kịp thời, nên điều trị  bằng nội khoa hay ngoại khoa thì tốt hơn. Nhờ đó có thể bảo vệ sức khỏe mẹ bầu tốt nhất và giảm thiểu tác động tiêu cực đến quá trình hình thành và phát triển của thai nhi.

Ngay khi xuất hiện dấu hiệu vàng da bà bầu cần đến bệnh viện để khám và được điều trị kịp thời

Vàng da không phải bệnh lý mà là triệu chứng của một số bệnh lý ở bà bầu, cần phải điều trị nhanh chóng để đảm bảo cho sức khỏe thai kỳ. Bà bầu bị vàng da nếu không được điều trị nhanh chóng có thể gây ra những hậu quả như:

• Cảm thấy ngứa dữ dội, cơ thể suy nhược
• Sinh non
• Đông máu cục bộ, cần phải bổ sung vitamin K để cải thiện đông máu
• Thai nhi phải chịu những ảnh hưởng tiêu cực như: Hội chứng hít ối, nuốt phân su tăng nguy cơ nhiễm trùng, thiếu oxy, chuyển dạ khó; suy thai; thai chết lưu.

Phương pháp điều trị vàng da ở bà bầu phổ biến là:

• Đối với bệnh viêm gan A: Tình trạng vàng da do bà bầu bị viêm gan A sẽ tự chấm dứt, không cần điều trị.
• Nếu bà bầu bị vàng da do sốt rét, điều trị bệnh sốt rét sẽ giúp chứng vàng da giảm dần rồi hết hẳn.
• Bà bầu bị vàng da do viêm gan, xơ gan, ung thư gan cần được chăm sóc y tế đặc biệt để vừa có thể điều trị bệnh, vừa giảm thiểu ảnh hưởng của thuốc điều trị bệnh lý tới thai nhi. Chúng ra đều biết thuốc có thể tác động trực tiếp tới quá trình chuyển hóa trong cơ thể, mẹ bầu uống thuốc sẽ tạo ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình phát triển của thai nhi. Khi mang thai bị vàng da bà bầu không được tự ý uống thuốc mà cần đi khám và uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ để vừa đảm bảo hiệu quả điều trị bệnh, vừa lựa chọn đúng loại thuốc an toàn với thai nhi.

Làm gì để phòng ngừa vàng da bệnh lý cho mẹ bầu?

Bộ tứ bổ sung Sắt, Canxi, DHA, Axit Folic và hỗ trợ tăng đề kháng cho bà bầu

Để phòng ngừa vàng da bệnh lý cho bà bầu cần thực hiện những phương pháp sau đây:

• Có chế độ ăn uống hợp lý: Chế độ ăn lành mạnh, khoa học, vệ sinh không chỉ an toàn, đảm bảo dinh dưỡng mà còn giúp phòng ngừa vàng da khi mang thai rất hiệu quả.
• Bổ sung vi chất đầy đủ: 4 vi chất quan trọng, thiết yếu với thai kỳ bao gồm sắt, canxi, DHA, axit folic. Lựa chọn những sản phẩm bổ sung vitamin cho bà bầu chuyên biệt, dễ hấp thụ, có hàm lượng tiêu chuẩn, là sản phẩm chính hãng của các thương hiệu uy tín và được Bộ Y tế Việt Nam cấp giấy phép lưu hành. Qua đó có thể đảm bảo luôn cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho sức khỏe bà bầu và quá trình phát triển của thai nhi, giúp, mẹ khỏe, bé phát triển tốt. Ngoài ra, một số sản phẩm tăng sức đề kháng cho bà bầu có nguồn gốc thảo dược cũng có thể giúp mẹ bầu tăng khả năng miễn dịch, nâng cao sức khỏe, hạn chế nguy cơ mắc bệnh lý gây vàng da trong thai kỳ.
• Tiêm phòng trước khi mang thai: Tiêm phòng đầy đủ trước và trong khi mang thai để tăng sức đề kháng và khả năng miễn dịch cho bà bầu, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại gan, giảm thiểu những tác động tiêu cực của bệnh lý mẹ bầu mắc phải đối với sự phát triển của thai nhi. Đặc biệt chú ý tiêm phòng viêm gan B đầy đủ để tránh vàng da do viêm gan B gây ra.
• Tăng sức đề kháng, phòng ngừa sốt rét: có biện pháp tăng cường sức đề kháng để đảm bảo sức khỏe, hệ miễn dịch; Đi ngủ mắc màn, tránh du lịch hay đi chơi tại những vùng đang có dịch sốt rét để phòng ngừa sốt rét trong thai kì. Bởi bệnh sốt rét cũng là một trong những nguyên nhân gây vàng da ở mẹ bầu.
• Cẩn trọng khi dùng thuốc: Chỉ dùng thuốc khi được kê đơn và có sự chỉ dẫn từ bác sĩ. Việc dùng thuốc sai cách, lạm dụng thuốc cũng là nguyên nhân khiến mẹ bầu bị vàng da.
• Giữ lối sống khoa học: Vận động nhẹ nhàng, phù hợp với bà bầu, ngủ đủ giấc, uống đủ nước,… giúp tuần hoàn máu tốt hơn, thông qua máu có thể cung cấp đầy đủ oxy cho các hệ cơ quan của cơ thể, trong đó có gan. Nhờ đó, bà bầu có thể chủ động phòng ngừa bệnh vàng da.
• Giữ ổn định cân nặng của bà bầu và kiểm soát lượng chất béo đưa vào cơ thể để chủ động điều chỉnh nồng độ cholesterol, giảm nguy cơ vàng da cho mẹ bầu.

Hiện tượng vàng da ở mẹ bầu cần được phát hiện sớm để phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Ngoài ra, mẹ bầu cần có chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý. Tránh sử dụng rượu bia, chất kích thích và tiềm phòng đầy đủ trong suốt quá trình mang thai để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm bệnh một cách hiệu quả.