Bị khó ngủ sau sinh là do đâu? Cách khắc phục như thế nào?

Mẹ sau sinh thường bị khó ngủ dẫn đến mỏi mệt, kéo dài có thể sẽ khiến cơ thể sản phụ bị suy nhược. Mất ngủ cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến sản phụ bị trầm cảm sau sinh, ảnh hưởng đến khả năng chăm sóc và kết nối với con, chất lượng cuộc sống của bà mẹ và cả gia đình. Bị khó ngủ sau sinh là do đâu? Cách khắc phục như thế nào?

Nguyên nhân bà mẹ bị khó ngủ sau sinh

Vài nét về tình trạng khó ngủ của mẹ sau sinh

Khó ngủ sau sinh là hiện tượng bà mẹ không ngủ được khi đêm đã muộn và bé đã ngon giấc

Khó ngủ sau sinh là hiện tượng bà mẹ không ngủ được khi đêm đã muộn và bé đã ngon giấc. Sản phụ cũng không thể ngủ sâu giấc, rất dễ bị đánh thức bởi những tiếng động nhỏ, thường xuyên có cảm giác lo lắng về em bé. Khi bị mất ngủ sản phụ thường có các triệu chứng như tâm trạng thất thường, không ổn định, dễ bị kích động, thường xuyên có cảm giác lo lắng quá mức và có cảm giác buồn bã,…

Vậy bà mẹ bị mất ngủ sau sinh có nguy hiểm không? Khó ngủ, mất ngủ khiến sức khỏe tổng thể và hoạt động của các cơ quan nội tạng bị ảnh hưởng. Mỗi ngày sản phụ cần được ngủ ít nhất 7 – 10h, những mẹ được ngủ ít hơn 6h/ngày thường mệt mỏi, suy nhược, tâm trạng không ổn định,… Khó ngủ, mất ngủ cũng khiến khả năng chăm sóc con nhỏ, hiệu suất công việc, khả năng học tập bị suy giảm. Đồng thời các mối quan hệ với gia đình, xã hội và chất lượng cuộc sống của snr phụ và gia đình cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Bị mất ngủ, khó ngủ cũng khiến sản phụ bị giảm số lượng và chất lượng sữa, ảnh hưởng tới sự phát triển toàn diện của trẻ. Trong đó cân nặng và hệ miễn dịch của trẻ sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên khiến sức khỏe của bé bị giảm sút, tăng nguy cơ bị suy dinh dưỡng.

Nguyên nhân gây khó ngủ sau sinh

Cho con bú ban đêm khiến giấc ngủ của sản phụ bị gián đoạn và ảnh hưởng chất lượng

Nguyên nhân khiến mẹ sau sinh bị khó ngủ gồm có:

• Thay đổi hormone: Khi mang thai, nồng độ hormone estrogen và progesterone tăng cao để tạo điều kiện tốt nhất cho trứng làm tổ và phát triển thành bào thai. Sau sinh 2 loại hormone này sẽ được hạ thấp nồng độ, sản phụ bị khó ngủ, rối loạn giấc ngủ do nồng độ estrogen thấp.
• Rối loạn cảm xúc: Sự thay đổi nội tiết tố, cơn đau lúc vượt cạn, quá trình chăm sóc con nhỏ, mất ngủ,… là những nguyên nhân khiến sản phụ bị rối loạn cảm xúc hoặc trầm cảm sau sinh.
• Cho con bú: Cho con bú ban đêm khiến sản phụ phải gián đoạn và khó quay trở lại giấc ngủ.
• Đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm: Nồng độ hormone thay đổi sau sinh còn có mục đích làm sạch chất lỏng dư thừa trong cơ thể sau khi vượt cạn. Điều này khiến sản phụ bị đổ mồn hôi nhiều vào ban đêm gay khó ngủ, mất ngủ
• Thiếu chất: Mẹ sau sinh không bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết: sắt, canxi, DHA, … có thể gây ra mất ngủ, khó ngủ, ngủ không ngon giấc vào ban đêm.

Cách khắc phục tình trạng mất ngủ, khó ngủ cho bà mẹ sau sinh

Để khắc phục tình trạng khó ngủ, mất ngủ sau sinh mẹ có thể áp dụng những biện pháp sau đây:

Có chế độ nghỉ ngơi, làm việc khoa học:

• Con ngủ mẹ ngủ: Khi con ngủ, thay vì làm việc nhà mẹ nên cố gắng ngủ một chút để đảm bảo thời gian ngủ tối thiểu trong ngày.
• Đi ngủ sớm: Sản phụ nên đi ngủ sớm và không đi ngủ sau 23h để gan làm việc hiệu quả và nâng cao chất lượng giấc ngủ.
• Không uống cà phê, trà vào buổi chiều và buổi tối: Caffeine kích thích thần kinh, gây khó ngủ, mất ngủ. Sản phụ nên hạn chế lượng caffeine đưa vào cơ thể và không nên uống trà, cà phê (có hàm lượng caffeine cao) vào buổi chiều, buổi tối để không bị mất ngủ.
• Nắm bắt chu kỳ giấc ngủ của con: Giúp mẹ chủ động sắp xếp công việc và thời gian ngủ để nâng cao chất lượng giấc ngủ.
• Chia sẻ công việc với người thân trong gia đình: Hãy bày tỏ nguyện vọng với chồng và người thân trong gia đình để mọi người cùng nhau làm việc nhà, chăm sóc con nhỏ, giúp sản phụ có nhiều thời gian ngủ hơn.
• Tắt toàn bộ thiết bị điện tử trước khi đi ngủ: Các thiết bị điện tử có khả năng kích hoạt não bộ và làm giảm hàm lượng melatonin khiến sản phụ khó ngủ hơn.

Các bài tập và chế độ dinh dưỡng:

Bộ tứ bổ sung sắt, canxi, DHA và hỗ trợ tăng đề kháng cho mẹ bầu, mẹ sau sinh cho con bú

• Uống trà thảo dược: Trà hoa cúc, trà oải hương và một số loại trà thảo mộc khác có thể giúp sản phụ có giấc ngủ ngon hơn.
• Massage, bấm huyệt nâng cao chất lượng giấc ngủ: Mỗi tuổi tối sản phụ nên massage lưng, đầu hoặc toàn thân khoảng 20 phút mỗi tối sẽ có giấc ngủ ngon hơn. Nếu sản phụ bị khó ngủ nhiều có thể đi bấm huyệt trong khoảng 14 ngày, mỗi ngày 4 lần sẽ cải thiện chứng mất ngủ, khó ngủ hiệu quả.
• Thực hiện bài tập thở và giãn cơ: Các bài tập thở sâu và giãn cơ sẽ giúp cơn buồn ngủ đến sớm hơn, giấc ngủ sâu hơn cho mẹ sau sinh.
• Bổ sung vi chất dinh dưỡng: Bác sĩ sản khoa khuyến nghị mẹ sau sinh cần bổ sung sắt, canxi, DHA cho mẹ sau sinh bằng đường uống trong suốt thời gian nuôi con bú hoàn toàn (hoặc ít nhất là 6 tháng sau sinh).
• Hạn chế căng thẳng: Sản phụ nên giữ tâm trạng thoải mái, vui vẻ, tránh căng thẳng, bực bội và các cảm xúc tiêu cực  cũng mang lại giấc ngủ ngon hơn.

Trên đây là nguyên nhân và các khắc phục tình trạng khó ngủ sau sinh cho sản phụ. Khó ngủ, mất ngủ kéo dài sẽ khiến sản phụ chậm hồi phục sức khỏe sau sinh và có thể khiến trẻ chậm phát triển. Giữ tinh thần thoải mái, có chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh, massage, bấm huyệt,… là những cách giúp sản phụ có giấc ngủ ngon hơn.