Sàng lọc trước khi mang thai là gì? Cần sàng lọc những gì?

Bác sĩ thường khuyên các bậc cha mẹ khám tiền sản để sàng lọc trước khi mang thai để đảm bảo thai nhi có sức khỏe tốt và phát triển đầy đủ, giảm nguy cơ tai biến thai sản và tỉ lệ trẻ sơ sinh mắc bệnh lý và bị dị tật bẩm sinh. Sàng lọc trước khi mang thai là gì? Cần sàng lọc những gì trước khi mang thai?

Sàng lọc trước khi mang thai là gì?

Dưới dây chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu định nghĩa và mục đích của sàng lọc trước khi mang thai:

Sàng lọc trước khi mang thai là gì?

Sàng lọc trước khi mang thai là tập hợp các phương pháp chẩn đoán như siêu âm, xét nghiệm máu và nước tiểu mà bác sĩ chỉ định thực hiện với cha mẹ có ý định mang thai. Dựa vào kết quả nhận được bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của cha mẹ có phù hợp để mang thai tại thời điểm này hay không, sức khỏe di truyền của cả cha và mẹ. Đồng thời đưa ra những tư vấn phù hợp, tốt nhất về thời điểm thụ thai, những việc cần chuẩn bị trước khi mang thai và cách chăm sóc bà mẹ cùng thai nhi trong thai kỳ sao cho thai phụ khỏe mạnh, thai nhi phát triển đầy đủ cả thể chất và trí tuệ.

Sàng lọc trước khi mang thai là tập hợp các phương pháp chẩn đoán như siêu âm, xét nghiệm máu và nước tiểu để đánh giá sức khỏe di truyền của cha và mẹ

Mục đích của sàng lọc trước khi mang thai

Mục đích của sàng lọc trước khi mang thai nhằm:

• Xác định sớm những bất thường trong các vấn đề sức khỏe của cha mẹ có thể làm ảnh hưởng đến khả năng thụ thai và di truyền cho con cái, sự ảnh hưởng đối với quá trình phát triển bình thường của trẻ trong thai kỳ và sau khi chào đời.
• Là căn cứ để bác sĩ đưa ra lời khuyên về thời điểm và phương pháp thụ thai, sinh con để bà mẹ chuyển dạ an toàn, trẻ sơ sinh phát triển khỏe mạnh ngay sau khi chào đời. Đồng thời còn giúp bác sĩ hướng dẫn cách chăm sóc, chế độ dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất (viên uống bổ sung axit folic, viên sắt trước thai ki, … ) phù hợp để nâng cao sức khỏe thai kỳ, ngăn ngừa nguy cơ tai biến thai sản hay thai nhi mắc bệnh lý.

Nên bổ sung axit folic và sắt ngay từ trước khi mang thai

Cần sàng lọc những gì trước khi mang thai?

Mặc dù phần lớn chúng ta có thể hiểu được ý nghĩa của khám sàng lọc trước khi mang thai nhưng không phải ai cũng biết cần sàng lọc những gì trước khi mang thai. Điều này dẫn tới những lựa chọn không chính xác về phương pháp và địa điểm thực hiện khám sàng lọc và không đảm bảo hiệu quả, ý nghĩa của khám sàng lọc trước khi mang thai.

Cha mẹ cần sàng lọc gì trước khi mang thai?

Khám sàng lọc cho người cha

• Khám tổng quát: Bác sĩ sẽ yêu cầu cung cấp tiền sử bệnh lý của người cha và các thành viên trong gia đình. Sau đó bác sĩ sẽ đo huyết áp, mạch, nghe tim phổi, kiểm tra chỉ số BMI (chỉ số khối), kiểm tra tổng quát cơ quan sinh dục.
• Thực hiện xét nghiệm cơ bản: Xét nghiệm sinh hóa máu, xét nghiệm nước tiểu, huyết học và đông máu cơ bản.
• Thực hiện xét nghiệm chuyên sâu: Xét nghiệm nội tiết, tinh dịch đồ, bệnh lây qua đường tình dục.
• Siêu âm bẹn bìu
• Chụp X-quang tim phổi
• Sàng lọc bất thường nhiễm sắc thể

Cả cha và mẹ đều cần khám sàng lọc trước khi mang thai đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ

Khám sàng lọc cho người mẹ

• Khám tổng quát: Cung cấp cho bác sĩ thông tin về tiểu sử bệnh lý của bản thân và các thành viên trong gia đình. Sau đó bác sĩ sẽ thực hiện đo mạch, huyết áp, chiều cao – cân nặng, nghe tim phổi, khám tổng quát cơ quan sinh dục.
• Khám phụ khoa: Khám và thực hiện xét nghiệm nhằm phát hiện các bệnh có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe bà mẹ và thai nhi như viêm nhiễm đường sinh dục, polyp tử cung, u xơ tử cung,…
• Xét nghiệm cơ bản: Xét nghiệm huyết học, công thức máu, sinh hóa, đông máu cơ bản và xét nghiệm nước tiểu để xác định nhóm máu của mẹ và các bất thường trong tế bào máu hay bà mẹ có bị thiếu máu hay không. Đồng thời có thể chẩn đoán bệnh nhiễm trùng đường tiểu, tiểu đường hay chức năng gan, thận có vấn đề gì hay không,…
• Xét nghiệm chuyên sâu: Xét nghiệm nội tiết để phát hiện bất thường ở tuyến giáp, bệnh lây qua đường tình dục, bệnh truyền nhiễm, sàng lọc virus HIV, viêm gan B, Rubella, giang mai,…
• Chụp X-quang tim phổi
• Siêu âm ổ bụng để phát hiện các bất thường của cơ quan nội tạng như gan, lá lách, thận, tụy, buồng trứng, tử cung,…
• Khám và siêu âm vú
• Điện tâm đồ: Phát hiện các bệnh lý như rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim,… có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe bà mẹ và thai nhi trong thai kỳ.
• Khám nha khoa: Đánh giá nguy cơ và xử lý các bệnh răng miệng trước khi mang thai để giảm nguy cơ sinh non do các bệnh răng miệng gây ra.
• Sàng lọc di truyền nhiễm sắc thể.

Những cặp vợ chồng đã từng bị sảy thai, thai lưu, mắc bệnh về đường huyết, huyết áp cao hay mang thai khi đã lớn tuổi cần thực hiện khám sàng lọc trước khi mang thai. Những người có người thân bị vô sinh, bị dị tật hay bệnh lý bẩm sinh, tự kỷ, trầm cảm,… cũng cần thực hiện sàng lọc trước khi mang thai để hạn chế rủi ro về di truyền cho trẻ.