Hiểu đúng về thiếu máu thiếu sắt khi mang thai

Hiểu đúng về thiếu máu thiếu sắt khi mang thai để được điều trị đúng, kịp thời. Qua đó có thể ngăn ngừa tình trạng thiếu máu kéo dài gây hậu quả nghiêm trọng.

Nguyên nhân thiếu máu thiếu sắt khi mang thai

Bà bầu bị thiếu máu thiếu sắt do 5 nguyên nhân chủ yếu sau đây:

• Nhu cầu sắt tăng lên trong thai kỳ: Khi mang thai, thể tích máu của bà bầu tăng lên 50% so với lúc bình thường. Lượng hồng cầu cần được cung cấp cũng đòi hỏi phải tăng lên cả về số lượng và chất lượng để có thể đảm bảo cung cấp đủ cho cả bà bầu và thai nhi. Các hemoglobin trong máu cung cấp oxy cho hoạt động của các cơ quan quan trọng cũng như cung cấp cho thai nhi bằng cách tổng hợp tại nhau thai.
• Do cung cấp thiếu sắt: Trong thời gian trước, trong và sau khi mang thai 1 – 3 tháng bà bầu cần bổ sung 400 – 600mcg axit folic và  27 – 30mg sắt/ngày thông qua các viên uống. Đồng thời tăng cường sử dụng các loại thực phẩm giàu sắt, folate, vitamin B12 để tăng cường tái tạo máu. Nếu bà bầu không uống viên sắt bổ sung sẽ không cung cấp đủ lượng sắt cần thiết, phục vụ quá trình tổng hợp hemoglobin trong cơ thể.
• Cơ thể bị giảm hấp thụ sắt: Sử dụng các thực phẩm ức chế sắt hoặc mắc các bệnh đường ruột, tiêu hóa cũng khiến bà bầu bị thiếu máu thiếu sắt.
• Thiếu máu thiếu sắt do bệnh lý: Các bệnh đường tiêu hóa, loét dạ dày – tá tràng mãn tính, ung thư hay giun đường tiêu hóa, sau phẫu thuật, chấn thương,…  cũng khiến bà bầu bị thiếu máu thiếu sắt.
• Bị rối loạn chuyển hóa sắt bẩm sinh (Hypotransferrinemia): Bệnh này rất hiếm gặp.

Thiếu máu thiếu sắt do nhu cầu tăng cao trong thai kỳ

Triệu chứng thiếu máu thiếu sắt khi mang thai

• Có các triệu chứng thiếu oxy như: Thường xuyên mệt mỏi, khó thở, tức ngực. Không đi lại nhiều hoặc vận động gắng sức được.
• Giảm khả năng làm việc chân tay và trí não do não bộ thiếu tập trung, thường xuyên cảm thấy đau đầu, chóng mặt.
• Da xanh xao, lòng bàn tay, móng tay – chân nhợt nhạt.
• Tóc xơ và yếu, dễ bị gãy rụng.
• Da nhăn nheo, kém đàn hồi, không căng mịn, khóe miệng bị nứt.
• Thèm ăn các loại vật chất không phải thực phẩm như bột phấn, gạch non, đất sét, cát,…

Tùy vào tình trạng thiếu sắt cũng như thể lực của mỗi bà bầu để có những triệu chứng thiếu máu, thiếu sắt khác nhau. Thông thường các triệu chứng được liệt kê bên trên dễ bị nhầm lẫn với các triệu chứng thai nghén nên bà bầu dễ bị bỏ qua. Để nắm vững tình trạng cụ thể, có phương án bổ sung sắt kịp thời, hiệu quả, bà bầu nên thực hiện các xét nghiệm thai kỳ vào tuần 12 và 20.

Bà bầu thiếu máu thiếu sắt thường xuyên cảm thấy khó thở

Bổ sung sắt nếu bị thiếu máu thiếu sắt khi mang thai

Bổ sung sắt thông qua các viên uống

Trước, trong và sau thai kỳ 1 – 3 tháng bà bầu cần uống viên bổ sung sắt để có thể đẩy nhanh quá trình tái tạo máu, cung cấp cho mẹ và bé. Bên cạnh uống bổ sung sắt, bà bầu cũng cần uống bổ sung một số loại vi chất thiết yếu để ngăn ngừa thiếu máu như axit folic, vitamin B12,… Đây cũng là những chất có tham gia vào quá trình tái tạo máu, giúp bà bầu không bị thiếu máu thiếu sắt.

Ngoài ra bà bầu cũng cần bổ sung vitamin C để tối ưu khả năng hấp thụ sắt. Có thể tăng cường vitamin C bằng cách lựa chọn viên sắt có tích hợp vitamin C vào trong thành phần viên uống. Đồng thời sử dụng các loại thực phẩm giàu vitamin C hàng ngày để cung cấp đủ lượng vitamin C cần thiết.

Bổ sung sắt thông qua các viên uống

Bổ sung sắt bằng các thực phẩm giàu sắt

Bổ sung sắt bằng các loại thực phẩm giàu sắt bà bầu cần tuân thủ một số nguyên tắc sau:

• Cân bằng dinh dưỡng để cung cấp đủ sắt cho cơ thể
• Sử dụng các loại thực phẩm giàu sắt trong các bữa ăn
• Uống nhiều nước lọc, nước ép trái cây, ăn các loại hoa quả giàu vitamin C để hấp thụ sắt tốt nhất.
• Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm gây ức chế sắt như trà, cà phê, rượu vang đỏ,…
• Không uống viên sắt cùng canxi hay các thực phẩm giàu canxi.

Thiếu máu thiếu sắt khi mang thai kéo dài sẽ có những biến chứng nguy hiểm đối với thai kỳ. Hậu quả của chúng có thể kéo dài đến sau sinh hoặc các bệnh thần kinh tác hại đến hết đời của trẻ, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng bà bầu và trẻ. Hiểu đúng về thiếu máu thiếu sắt trong thai kỳ sẽ giúp bà bầu bổ sung sắt tốt hơn. Chúc các bà bầu có một thai kỳ khỏe mạnh!