Dị tật thai nhi làm sao để ngăn ngừa và điều trị hiệu quả?

Trẻ bị dị tật bẩm sinh là mối lo được hình thành ngay trước khi mang thai của mọi người làm cha mẹ. Dị tật thai nhi làm sao để ngăn ngừa và điều trị hiệu quả cũng là thông tin rất nhiều người quan tâm, tìm kiếm. Nội dung bài viết dưới đây sẽ giải đáp phần nào những thắc mắc của nhãng người chuẩn bị làm cha mẹ, cũng cấp những thông tin tốt nhất hỗ trợ cha mẹ giảm nguy cơ trẻ có dị tật ngay khi mới chào đời.

Các dị tật thai nhi phổ biến nhất

Dị tật thai nhi là những bất thường ở hệ thần kinh, mặt, tứ chi, xương, đầu, vùng bụng,… xuất hiện ngay từ khi em bé mới chỉ là những bào thai. Các dị tật thai nhi phổ biến gồm có:

• Dị tật ống thần kinh (não úng thủy, khuyết não bẩm sinh, thoát vị não, nứt đốt sống, dị dạng não, vô sọ,…)
• Dị tật tim bẩm sinh
• Dị tật xương (khoèo chân tay, vẹo cột sống,…)
• Sứt môi, hở hàm ếch
• Không có hậu môn
• Hội chứng Down, Patau, Edwards

Theo Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú Nguyễn Bá Sơn – Trưởng Phòng Di truyền MEDLATEC chia sẻ: “Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng số trẻ em mắc dị tật bẩm sinh ngày càng gia tăng với tỷ lệ 1/33. Điều đó có nghĩa cứ 33 trẻ được sinh ra, 1 bé mắc dị tật bẩm sinh”. Trẻ bị dị tật thai nhi hầu hết đều rất khó điều trị. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của dị tật, khả năng sống, tuổi thọ, khả năng sinh hoạt và mức độ hòa nhập cộng đồng đều có thể bị ảnh hưởng.

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của dị tật, khả năng sống, tuổi thọ, khả năng sinh hoạt và mức độ hòa nhập cộng đồng đều có thể bị ảnh hưởng

Cách ngăn ngừa và điều trị dị tật thai nhi hiệu quả

Dị tật thai nhi có chữa được không? Hầu hết tình trạng này đều rất khó điều trị, làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ, sức khỏe và chất lượng cuộc sống của trẻ trong suốt cuộc đời. Vì thế trước khi mang thai tất cả các bạc làm cha mẹ đều cần phải tìm hiểu dị tật thai nhi làm sao để ngăn ngừa và điều trị hiệu quả nhằm giảm bớt nguy cơ, mức độ nghiêm trọng của dị tật thai nhi.

Khám tổng quát khi có kế hoạch mang thai

Khi có kế hoạch mang thai cả bố và mẹ đều nên thực hiện khám tổng quát để có thể phát hiện và điều trị những bệnh lý có thể tác động đến sự hình thành và phát triển của thai nhi. Trong quá trình thăm khám bác sĩ cũng sẽ tư vấn người mẹ nên tiêm phòng các bệnh quan trọng như cúm, sởi – Rubella, viêm gan B,… để phòng ngừa các rủi ro có thể xảy ra cho sức khỏe bà bầu và thai nhi. Ngoài ra, cả bố và mẹ hãy thông báo cho bác sĩ tiền sử bệnh di truyền trong gia đình để được chỉ định làm các xét nghiệm sàng lọc cần thiết.

Trước khi thụ thai cha và mẹ nên đi khám tổng quát để được bác sĩ hướng dẫn phương pháp giảm thiểu nguy cơ dị tật thai nhi tốt nhất

Khám sàng lọc trước sinh

Khám sàng lọc trước sinh là phương pháp y học giúp phát hiện và chẩn đoán nguy cơ mặc dị tật thai nhi từ các giai đoạn sớm để bác sĩ có thể đưa ra những phương án xử lý cũng như có thể đưa ra lời khuyên tốt nhất cho mẹ bầu và thai nhi.

Theo bác sĩ Bùi Đức Lâm – Trưởng Khoa Sản, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn “Khi mang thai, sản phụ thường lo lắng về những căn bệnh từ rối loạn nhiễm sắc thể gây các dị tật như: Bất thường cặp nhiễm sắc thể số 21, gây nên hội chứng Down (thiểu năng trí tuệ, bất thường tim mạch, tiêu hoá và các cơ quan khác), bất thường cặp nhiễm sắc thể số 18 gây hội chứng Edwards (ảnh hưởng nhiều cơ quan của thai nhi, gây tử vong thai nhi, tử vong sớm sau sinh), bất thường cặp nhiễm sắc thể 13 gây hội chứng Patau (gây sảy thai, thai lưu hoặc tử vong sớm sau sinh, trẻ sống sót bị khuyết tật lớn về não như não nhỏ, não thất duy nhất và nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe). Tùy thuộc vào từng thời điểm, bác sĩ sẽ tiến hành sàng lọc trước sinh bằng các xét nghiệm và phương tiện chẩn đoán hình ảnh riêng giúp phát hiện được những dị tật bẩm sinh của bé”.

Để theo dõi sức khỏe mẹ bầu, quá trình phát triển của thai nhi mẹ bầu cần thực hiện khám thai định kỳ theo đúng lịch hẹn của bác sĩ, tuyệt đối không được bỏ qua 3 mốc khám sàng lọc quan trọng sau đây:

• Tuần 12 – 14: Đo độ mờ da gáy + làm xét nghiệm Double test để sàng lọc dị tật thai nhi do sự bất thường của nhiễm sắc thể như hội chứng Down, Edwards, Patau,…
• Tuần 21 – 24: Phát hiện được khoảng 80% bất thường hình thể của thai nhi, bao gồm dị tật tim bẩm sinh.
• Tuần 28 – 32: Đánh giá sự phát triển của thai nhi và khảo sát thêm 1 số bất thường khó phát hiện ở các giai đoạn trước đó.

Xây dựng chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi khoa học

Mẹ bầu uống viên sắt và axit folic từ trước khi mang thai đến hết thai kỳ 

Việc sinh con khỏe mạnh, thông minh và không gặp dị tật là mong muốn của mọi bậc cha mẹ. Để đạt được điều này, việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng cân bằng, đầy đủ dưỡng chất cùng với chế độ nghỉ ngơi khoa học, hợp lý ngay từ khi có kế hoạch mang thai là vô cùng quan trọng.Cụ thể:

• Mẹ bầu cần đặc biệt chú ý bổ sung sắt và acid folic để ngăn ngừa dị tật ống thần kinh và thiếu máu thai kỳ. Việc bổ sung các dưỡng chất thiết yếu như sắt acid folic cho bà bầu và DHA bằng viên uống có thể bắt đầu ngay từ khi có kế hoạch mang thai, riêng canxi thì nên uống từ tháng thứ 4 của thai kỳ. Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng cần đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm chất cơ bản cho cơ thể, bao gồm protein, tinh bột, chất béo và chất xơ để cân bằng dinh dưỡng, tăng cường sức khỏe.
• Ngoài ra, mẹ bầu tuyệt đối nên tránh xa các chất kích thích như thuốc lá, rượu, bia, ma túy vì chúng có thể gây ra dị tật thai nhi.
• Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, việc tập luyện thể dục đều đặn cũng rất quan trọng. Các bài tập phù hợp cho phụ nữ mang thai như đi bộ, bơi lội, đạp xe, yoga bà bầu,… sẽ giúp tăng cường quá trình trao đổi chất, nâng cao sức khỏe cho cả mẹ và bé.
• Đồng thời, mẹ bầu đừng quên uống vitamin tổng hợp theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh thiếu hụt dưỡng chất thiết yếu, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của thai nhi và tăng nguy cơ dị tật.
• Cuối cùng, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc nên uống sắt trước hay sau khi ăn để tối ưu hiệu quả bổ sung sắt và axit folic, góp phần giảm thiểu nguy cơ dị tật cho thai nhi.

Hầu hết dị tật thai nhi đều không thể chữa khỏi và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ cuộc sống của trẻ. Chỉ có 1 số dị tật như hở hàm ếch, sứt môi,… là có thể phẫu thuật vá lành, ít gây ảnh hưởng đến trẻ nhất. Để ngăn ngừa dị tật thai nhi cha mẹ nên khám sàng lọc trước khi mang thai, trước sinh và mẹ bầu chú ý bổ sung đầy đủ dưỡng chất khi mang thai, đặc biệt là axit folic – dưỡng chất giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh hiệu quả.