Bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh khi nào tốt nhất, dễ hấp thu nhất?

Trẻ sơ sinh bị mắc bệnh lý làm giảm hấp thụ sắt hay bị thiếu máu bẩm sinh,… cần được bổ sung sắt bằng đường uống để bù lại lượng sắt cơ thể đang thiếu hụt, hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của thiếu sắt đối với sức khỏe và sự phát triển của bé. Tuy nhiên sắt là loại khoáng chất khó hấp thụ, đặc biệt là với trẻ sơ sinh có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh khi nào tốt nhất, dễ hấp thu nhất?

Khi nào trẻ sơ sinh cần bổ sung sắt?

Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi hầu như không bị thiếu sắt nhờ lượng sắt dự trữ trong cơ thể bé từ khi còn là bào thai trong bụng mẹ và lượng sắt có trong sữa mẹ. Khi này chế độ dinh dưỡng bổ sung sắt của bà mẹ nuôi con bú rất quan trọng, nếu mẹ bị thiếu sắt nguy cơ trẻ cũng bị thiếu sắt rất cao. Do đó WHO khuyến nghị bà mẹ sau sinh cần thường xuyên ăn thực phẩm giàu sắt cho mẹ sau sinh và uống viên sắt để ngăn ngừa thiếu máu thiếu sắt, nâng cao sức khỏe cho mẹ và có nguồn sữa dinh dưỡng cho bé. Trẻ sinh thiếu tháng cần được bổ sung sắt bằng đường uống sau khi được 2 tuần tuổi dưới sự giám sát của bác sĩ.

Trẻ từ 6 – 12 tháng đã bị cạn kiệt nguồn sắt dự trữ và lượng sắt được cung cấp qua sữa mẹ cũng bị giảm đi. Lúc này thực đơn ăn dặm của bé cần đa dạng, phong phú, cung cấp đầy đủ lượng sắt cần thiết cho trẻ. Trẻ được ăn dặm muộn (sau 6 tháng tuổi) thường có nguy cơ bị thiếu sắt do sữa mẹ không cung cấp đủ lượng sắt cần thiết cho bé.

Viên sắt cho mẹ bầu, mẹ sau sinh cho con bú nhập khẩu châu Âu chính hãng

Vậy bố mẹ cần bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh khi nào? Trẻ sơ sinh cần được bổ sung sắt khi thuộc những trường hợp dưới đây:

• Trẻ sinh thiếu tháng hoặc nhẹ cân
• Trẻ uống sữa bò/dê khi chưa được 1 tuổi, trẻ uống sữa công thức không có không có không đầy đủ hàm lượng sắt cần thiết cho bé ở trong thành phần sữa.
• Trẻ bú mẹ chưa được ăn dặm sau khi tròn 6 tháng tuổi, thực đơn ăn dặm của bé không cung cấp đủ lượng sắt cần thiết cho cơ thể
• Trẻ từ 12 – 60 tháng tuổi uống nhiều hơn 700ml sữa bò/dê/đậu nành mỗi ngày
• Trẻ mắc bệnh nhiễm trùng mạn tính, viêm loét dạ dày – tá tràng, bị giun sán, ăn kiêng hoặc ăn chay dài ngày
• Trẻ thừa cân hoặc béo phì
• Trẻ đã tiếp xúc với chì

Bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh vào thời điểm nào tốt nhất, dễ hấp thu nhất?

Bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh vào thời điểm nào tốt nhất, dễ hấp thu nhất?

Bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh vào buổi sáng sớm, khi bụng rỗng, là cách bổ sung sắt tốt và dễ hấp thụ nhất. Vào sáng sớm hàm lượng sắt trong cơ thể chúng ta hạ xuống mức thấp nhất sau một đêm nghỉ ngơi. Đây cũng là thời điểm lượng axit dạ dày cũng tăng lên cao nhất trong ngày, trong khi đó sắt là một khoáng chất khó hấp thụ còn axit là chất có thể giúp sắt hấp thụ vào cơ thể dễ dàng hơn. Vì thế, cho bé uống sắt vào buổi sáng, khi bụng rỗng (sau bữa ăn sáng 1 – 2h) vừa có thể tối ưu lượng sắt được hấp thụ vào cơ thể, lại có thể hạn chế được tác dụng không mong muốn cho trẻ khi uống sắt như táo bón, chướng bụng, đầy hơi, kích thích dạ dày hoặc đường tiêu hóa,…

Khi cho bé uống sắt mẹ cần chú ý tìm hiểu và lựa chọn sắt cho trẻ sơ sinh loại nào tốt vì hệ tiêu hóa của trẻ lúc này còn rất non nớt, dễ bị tổn thương, nếu uống phải loại sắt có chất lượng không đảm bảo, khó hấp thụ khiến hệ tiêu hóa phải chịu nhiều áp lực, là nguyên nhân gây ra bệnh đường tiêu hóa như táo bón, viêm loét dạ dày – tá tràng, sỏi thận, sỏi mật,… Mẹ cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho con uống sắt để được chỉ định liều lượng phù hợp. Tự ý cho trẻ uống sắt có thể tạo thành biến chứng nguy hiểm như ngộ độc sắt, có thể đe dọa tính mạng của bé.

Cùng với đó, cung cấp đầy đủ sắt cho trẻ sơ sinh ngay từ khi bé còn trong bụng mẹ hoặc lúc mới chào đời bằng cách bà mẹ uống viên sắt và thường xuyên sử dụng thực phẩm giàu sắt trong bữa ăn hàng ngày để đảm bảo trẻ sơ sinh không bị thiếu hụt và phải bổ sung sắt bằng đường uống. Việc phải uống sắt ngay từ khi mới chào đời khiến hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện của trẻ có thể bị quá tải, khiến sức khỏe và quá trình phát triển toàn diện của bé bị ảnh hưởng. Bổ sung sắt cho thai nhi và trẻ sơ sinh qua nhau thai và sữa mẹ là cách cung cấp sắt lành mạnh, an toàn, có hiệu quả bảo vệ sức khỏe cao nhất.

Trẻ sơ sinh nên uống sắt vào buổi sáng, sau bữa ăn khoảng 1 – 2h để sắt hấp thụ tốt nhất

Bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh theo khuyến cáo của WHO

Theo một số liệu thống kê WHO cung cấp, tính đến năm 2021 có khoảng 42% trẻ em dưới 5 tuổi trên thế giới bị thiếu máu. Trong số đó có đến 1.8tr trẻ em dưới 5 tuổi ở Việt Nam bị thiếu máu suy dinh dưỡng. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dễ bị thiếu máu thiếu sắt vì giai đoạn 5 năm đầu đời các bé tăng trưởng rất nhanh khiến liều lượng bổ sung sắt cho trẻ tăng cao. Trong khi đó hệ tiêu hóa của các trẻ từ 0 đến dưới 3 tuổi lại chưa hoàn thiện nên khả năng hấp thụ dưỡng chất, vitamin và khoáng chất bị hạn chế. Trẻ bị thiếu sắt, đặc biệt là thiếu máu thiếu sắt bị hạn chế về khả năng nhận thức, hệ miễn dịch suy giảm khiến thành tích học tập và sức khỏe đều kém.

Bổ sung sắt hàng ngày cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ giúp làm tăng:

• Nồng độ hemoglobin: Phân tử protein có thể điều khiển các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy cung cấp cho tất cả hệ cơ quan trong cơ thể.
• Ferritin: Protein giúp dự trữ sắt và là căn cứ để xác định cơ thể đang thừa hay thiếu sắt.

WHO khuyến nghị các tổ chức y tế cộng đồng cần chú trọng bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ (dưới 5 tuổi), đặc biệt là những khu vực có tỉ lệ trẻ em bị thiếu sắt cao hơn 40% nhằm tăng nồng độ hemoglobin và cải thiện tình trạng thiếu máu thiếu sắt.

Chú trọng bổ sung sắt từ thực phẩm cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ theo đúng liều lượng WHO khuyến cáo

Việc bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh khi nào, đặc biệt là bổ sung sắt bằng đường uống cho trẻ, chỉ được thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ. Cha mẹ, người chăm sóc tuyệt đối không tự ý cho con uống sắt để tránh hậu quả đáng tiếc do lạm dụng sắt gây ra.