Bổ sung sắt là điều cần thiết và rất quan trọng đối với sức khỏe bà bầu cũng như sự phát triển của thai nhi. Bài viết sau sẽ chỉ ra một số lưu ý cho mẹ bầu bổ sung sắt hữu cơ hiệu quả, ngăn ngừa tình trạng thiếu máu thiếu sắt.
Hàm lượng sắt cần bổ sung mỗi ngày
Sắt có vai trò chủ yếu trong quá trình sản xuất hemoglobin – huyết sắc tố có nhiệm vụ vận chuyển oxy đến các cơ quan. Oxy và dưỡng chất cung cấp cho thai nhi cũng được vận chuyển thông qua hệ tuần hoàn và được tổng hợp tại nhau thai. Bổ sung sắt hữu cơ và axit folic giúp mẹ bầu tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi, ngăn ngừa tình trạng thiếu máu và các dị tật ống thần kinh.
Cơ thể người phụ nữ trước khi mang thai cần bổ sung lượng sắt tối thiểu 15mg/ngày. Đến khi mang thai, cơ thể sẽ cần bổ sung một lượng sắt gấp đôi vào khoảng 30mg/ngày. Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO khuyến cáo, phụ nữ lần đầu phát hiện có thai nên sử dụng ngay viên sắt mỗi ngày và dùng kéo dài tới giai đoạn sau sinh cho con bú với liều lượng sắt bổ sung là 60mg sắt kèm theo 400mcg axit folic.
Mẹ bầu cần đảm bảo bổ sung sắt đủ trong suốt thai kỳ
Bổ sung sắt hữu cơ thông qua các loại thực phẩm nào?
Bà bầu có thể bổ sung sắt hữu cơ tự nhiên qua thực phẩm với các loại thực phẩm giàu sắt sau đây:
- Thịt bò: Thịt bò là thực phẩm giàu dinh dưỡng với hàm lượng sắt cao, với 100gr thịt bò chứa khoảng 2mg sắt. Tuy nhiên hàm lượng sắt có trong thịt bò phân bố không đều, mẹ nên lựa chọn phần thịt bò nạc sẽ chứa nhiều sắt hơn.
- Các loại thịt đỏ: Một số loại thịt đỏ cũng chứa sắt tốt như thịt lợn, thịt dê, thịt cừu.. Thịt đỏ còn chứa nhiều protein, vitamin B6, B12, kẽm, choline.
- Cá hồi: Cá hồi là nguồn cung cấp sắt rất tốt. Trong 100gr cá hồi chứa khoảng 0.7mg sắt. Cá hồi còn giàu axit béo Omega-3 cùng các chất dinh dưỡng khác tốt cho sức khỏe.
- Cải bó xôi: Là thực phẩm mang tới nhiều lợi ích sức khỏe bởi hàm lượng vitamin và khoáng chất cao. Trong 100gr cải bó xôi chứa 2.7mg sắt, đặc biệt giàu vitamin C giúp hỗ trợ hấp thu sắt tốt hơn vào cơ thể.
- Lòng đỏ trứng gà: Mẹ có thể thêm ngay lòng đỏ trứng gà vào thực đơn dinh dưỡng để cung cấp sắt, protein, canxi và khoáng chất cho thai nhi. Nên ăn 2-3 trứng mỗi tuần để bổ sung dưỡng chất cho mẹ và bé.
Bổ sung sắt hữu cơ thông qua các loại thực phẩm
Thời gian bổ sung sắt tốt nhất
Uống sắt lúc nào tốt nhất cho bà bầu? Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thời điểm bổ sung sắt để hấp thu sắt tốt nhất là vào buổi sáng, nhất là khi ăn sáng xong từ 1-2 giờ đồng hồ, khi thức ăn đã được tiêu hóa hoàn toàn và cơ thể không bị đói.
Buổi sáng cũng là thời điểm mà hàm lượng sắt và canxi trong cơ thể thường ở mức thấp nhất, lúc này bổ sung sắt sẽ giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất tối ưu. Nếu sử dụng thêm viên uống canxi, mẹ không nên uống canxi và sắt cùng lúc mà nên dùng cách nhau 1-2 giờ đồng hồ.
Mẹ bầu tuyệt đối không bổ sung sắt trước khi đi ngủ bởi thành phần vitamin C trong viên uống có thể khiến mẹ bị buồn nôn, nôn cũng như lượng sắt không được hấp thu hoàn toàn, gây lắng cặn và ảnh hưởng tới sức khỏe.
Sắt được hấp thụ tốt nhất vào buổi sáng, khi bụng rỗng
Bà bầu nên uống sắt hữu cơ vào những giai đoạn nào?
- Bà bầu nên uống sắt và axit folic cùng lúc trước khi mang thai 1 – 3 tháng. Hệ thần kinh của bào thai hình thành từ ngày 28 của thai kỳ. Nếu được cung cấp đủ sắt và axit folic trước đó thai nhi sẽ có điều kiện hình thành hệ thần kinh tốt nhất. Đồng thời, sức khỏe bà bầu được đảm bảo, hệ miễn dịch được tăng cường cũng giúp thai nhi khỏe mạnh, phát triển tốt nhất.
- Bà bầu cần uống sắt hàng ngày trong cả thai kỳ. Thiếu máu thiếu sắt sẽ khiến sức khỏe bà bầu suy giảm. Thiếu máu kéo dài bà bầu sẽ gặp các nguy cơ như sảy thai, sinh non, nhau tiền đạo, bong nhau non, vỡ ối sớm, băng huyết, nhiễm trùng sau sinh,… Thai nhi cũng có nguy cơ bị suy dinh dưỡng, sinh thiếu tháng, dị tật ống thần kinh,… Ngoài ra, uống sắt trong khi mang thai còn giúp bà bầu dự trữ lượng máu cần thiết bù lại lượng máu bị mất di trong khi sinh nở.
- Bà bầu nên uống ít nhất 1 – 3 tháng sau sinh. Hoặc tốt nhất là nên uống trong toàn bộ thời gian nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Nhờ đó có thể nhanh chóng hồi phục cũng như có đủ sữa cho con bú sau sinh. Đồng thời cung cấp cho trẻ đủ lượng dinh dưỡng thiết yếu thông qua sữa mẹ.
Bà bầu cần uống sắt hàng ngày trong cả thai kỳ
Những loại thực phẩm không nên sử dụng khi uống sắt
Sau khi uống sắt không nên ăn gì? Bà bầu nên hạn chế ăn các thực phẩm sau đây khi uống sắt để tránh làm giảm khả năng hấp thu sắt trong cơ thể:
- Các loại rau củ chứa nhiều chất xơ: Các loại rau củ giàu chất xơ rất tốt cho hệ tiêu hóa, giúp nhuận tràng, chống táo bón và phòng tránh nhiễm trùng. Tuy nhiên cần tránh ăn rau củ chứa chất xơ ngay sau khi bổ sung sắt bởi chất xơ khi vào ruột sẽ kết hợp với sắt tạo thành phức hợp phân tử lớn, không tan và không hấp thu được.
- Trà, cà phê: Thành phần của trà và cà phê chứa caffeine cùng tanin – loại polyphenol gây ức chế sự hấp thu sắt. Các đồ uống khác cũng chứa tanin cần tránh như bia, rượu.
- Canxi và thực phẩm chứa canxi: Canxi và sắt là các chất cạnh tranh hấp thu với nhau. Mẹ bầu không nên bổ sung canxi hay các thực phẩm giàu canxi cùng lúc với sắt mà nên cách khoảng từ 1-2 giờ đồng hồ.
- Đồ ăn cay, nóng: Thức ăn cay nóng có thể làm tăng hấp thu nước, tăng hoạt động của dạ dày. Lúc này mẹ có thể thấy nóng, thậm chí khó tiêu, táo bón. Nên tránh ăn các thực phẩm cay nóng như hạt tiêu, gừng, ớt..
Những loại thực phẩm không nên sử dụng khi uống sắt
Bổ sung sắt hữu cơ giúp bà bầu ngăn ngừa thiếu máu thiếu sắt, hạn chế được tác dụng phụ khi uống sắt. Uống sắt đúng cách giúp bà bầu tối ưu hiệu quả hấp thu. Chúc các chị em có một thai kỳ khỏe mạnh!