Axit folic: Vitamin giúp cơ thể tạo máu đỏ khỏe mạnh

Axit folic là phiên bản nhân tạo của vitamin folate (còn được gọi là vitamin B9). Folate giúp cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu khỏe mạnh và được tìm thấy trong một số loại thực phẩm hàng ngày.

1. Lợi ích của axit folic

Axit folic được sử dụng để:

• Điều trị hoặc ngăn ngừa thiếu máu do thiếu folate
• Giúp não, hộp sọ và tủy sống của thai nhi phát triển đúng cách để tránh các vấn đề phát triển (gọi là dị tật ống thần kinh) như tật nứt đốt sống
• Giúp giảm tác dụng phụ của methotrexate, một loại thuốc dùng để điều trị viêm khớp nặng, bệnh Crohn hoặc bệnh vẩy nến

Trong các trường hợp cần thiết, axit folic cũng có thể được kết hợp với:

• Kết hợp với sắt để điều trị thiếu máu thiếu sắt
• Các vitamin và khoáng chất khác (dưới dạng bổ sung vitamin tổng hợp và khoáng chất)

Axit folic giúp cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu khỏe mạnh

2. Những đối tượng có thể và không thể uống axit folic

Hầu hết người lớn và trẻ em có thể dùng axit folic. Để đảm bảo an toàn cho bạn, hãy nói với bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng axit folic nếu bạn:

• Đã có một phản ứng dị ứng với axit folic hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác trong quá khứ
• Có nồng độ vitamin B12 thấp (thiếu máu do thiếu vitamin B12) hoặc thiếu máu ác tính
• Bị ung thư (trừ khi bạn cũng bị thiếu máu do thiếu folate)
• Đang chạy thận nhân tạo

3. Giai đoạn cơ thể cần bổ sung axit folic

Nếu bạn đã được kê toa bổ sung axit folic, hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời điểm dùng thuốc. Nếu bạn đã mua axit folic từ nhà thuốc hoặc cửa hàng, hãy làm theo các hướng dẫn đi kèm của từng loại thuốc. Bạn dùng bao nhiêu tùy thuộc vào lý do tại sao bạn cần bổ sung axit folic như:

• Trước và trong khi mang thai sớm

Liều thông thường cho hầu hết phụ nữ chuẩn bị mang thai và trong 12 tuần đầu tiên của thai kỳ là 400 microgam axit folic, uống mỗi ngày một lần.

Nếu có nguy cơ dị tật ống thần kinh cao hơn trong thai kỳ, bác sĩ sẽ khuyên dùng liều cao hơn với từng thể trạng mẹ bầu. Mẹ bầu có thể sử dụng viên uống bổ sung có thành phần chứa sắt và axit folic, đảm bảo bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho thai phụ.

• Thiếu máu thiếu folate

Để điều trị thiếu máu, liều axit folic thông thường cho người lớn và trẻ em trên 1 tuổi là 5mg, uống mỗi ngày một lần, trong 4 tháng. Liều lượng có thể tăng lên hay không phụ thuộc vào thể trạng từng bé.

Nếu con bạn dưới 12 tháng tuổi, bác sĩ sẽ tùy theo cân nặng của con bạn để kê đúng liều.

Để ngăn ngừa thiếu máu, liều thông thường cho người lớn và trẻ em trên 12 tuổi là 5mg, uống mỗi 1 đến 7 ngày. Điều này phụ thuộc vào tuổi tác, chế độ ăn uống và  tình trạng sức khỏe khác.

Đối với trẻ em dưới 12 tuổi, bác sĩ sẽ sử dụng tuổi hoặc cân nặng của trẻ để tính ra liều lượng phù hợp.

Tùy thuộc vào từng đối tượng mà liều lượng bổ sung axit folic là khác nhau

4. Các cách bổ sung axit folic hiệu quả

Hàng ngày bạn có thể bổ sung axit folic qua thực đơn giàu dưỡng chất này như rau bina, các loại đậu, măng tây,…Trong trường hợp cần thiết, khi nhận được khuyến cáo của bác sĩ, bạn cần bổ sung axit folic bằng viên uống bổ sung.

Nếu bạn ngừng dùng axit folic:

• Trong thai kỳ: Tăng nguy cơ em bé bị dị tật ống thần kinh
• Đối với thiếu máu do thiếu folate: các triệu chứng của bạn có thể trở nên tồi tệ hơn hoặc các triệu chứng mới có thể xuất hiện
• Để giảm tác dụng phụ của methotrexate (thuốc điều trị ung thư) – bạn sẽ có nhiều khả năng bị tác dụng phụ hơn từ methotrexate

Nếu bạn quên uống axit folic:

• Mỗi ngày một lần– uống liều đã quên ngay khi nhớ ra. Nếu gần đến giờ dùng liều tiếp theo, hãy bỏ qua liều đã quên và chỉ dùng liều tiếp theo như bình thường. Nếu bạn nhớ vào ngày bạn dùng methotrexate, hãy đợi một ngày và uống liều đã quên vào ngày hôm sau.
• Mỗi tuần một lần– uống liều đã quên ngay khi bạn nhớ, trừ khi bạn dùng methotrexate ngày hôm đó. Nếu bạn nhớ vào ngày bạn dùng methotrexate, hãy đợi một ngày và uống liều đã quên vào ngày hôm sau. Sau đó, quay trở lại dùng liều hàng tuần vào ngày bình thường của bạn.

Không bao giờ dùng 2 liều để bù cho liều đã quên.

Nếu bạn quên liều thường xuyên, có thể giúp đặt báo thức để nhắc nhở và uống đúng liều

5. Tác dụng phụ

Axit folic thường rất an toàn. Uống quá nhiều không có khả năng gây hại. Tuy nhiên giống như tất cả các loại thuốc khác, axit folic có thể gây ra tác dụng phụ ở một số người như:

• Cảm thấy buồn nôn – nhưng nếu bạn có thai, đây có nhiều khả năng là ốm nghén
• Ăn mất ngon
• Đầy hơi

Tác dụng phụ này có thể sẽ sớm mất đi, tuy nhiên nếu những tác dụng phụ này làm ảnh hưởng đến bạn hoặc lâu biến mất bạn cần nói chuyện với bác sĩ để có giải pháp thích hợp.

Nguồn: Sắt bà bầu