(13/02/2020)
Thiếu máu của một người được xác định thông qua kiểm tra định kỳ hoặc sau khi một người được xác định có các triệu chứng thiếu sắt, thường là mệt mỏi. Thiếu máu thiếu sắt không tự nhiên xảy ra, mà tiến triển qua các giai đoạn khác nhau từ thiếu sắt đến thiếu máu toàn phần.
Nói một cách đơn giản, thiếu sắt mô tả có lượng sắt dưới mức đầy đủ trong cơ thể, điều này có thể xảy ra từ một số điều kiện, chủ yếu là do mất máu hoặc suy giảm hấp thu. Thiếu máu thiếu sắt xảy ra khi số lượng tế bào hồng cầu thấp hoặc lượng huyết sắc tố trong máu không đủ do thiếu chất sắt.
Các tế bào hồng cầu mang oxy đi khắp cơ thể thông qua huyết sắc tố, hemoglobin liên kết với oxy và cho phép các tế bào hồng cầu cung cấp máu được oxy hóa khắp cơ thể. Sắt rất cần thiết để sản xuất huyết sắc tố, do đó, khi cơ thể thiếu chất sắt thường dẫn đến sự thay đổi sản xuất huyết sắc tố.
Thiếu sắt đôi khi rất khó nhận biết ở những giai đoạn đầu
Dưới đây là ba giai đoạn thiếu sắt để giúp bạn hiểu rõ hơn về các giai đoạn gây thiếu sắt.
Đầu tiên, việc cung cấp sắt không đủ sẽ khiến sắt được lưu trữ trong gan bị cạn kiệt. Giai đoạn này thường không được phát hiện sớm do không có triệu chứng và không ảnh hưởng quá mức đến việc sản xuất tế bào hồng cầu (hồng cầu). Và quá trình xét nghiệm thường khó xác định do phát hiện trong quá trình sàng lọc hemoglobin hoặc hematocrit có thể có mức độ bình thường.
Giai đoạn này thường được đặc trưng bởi nồng độ ferritin huyết thanh thấp, cho thấy giảm lượng sắt dự trữ trong gan. Xét nghiệm máu sẽ cho thấy sự giảm nồng độ ferritin, phạm vi bình thường là 20 – 300 nanogram mỗi ml (ng/ml), tuy nhiên có thể bệnh nhân trở nên có triệu chứng với nồng độ ferritin dưới 50 ng/ml.
Trong giai đoạn này, việc lưu trữ sắt giảm đáng kể và sự cạn kiệt của lượng sắt dự trữ tiếp tục dẫn đến giai đoạn thứ hai.
Thiếu sắt phát triển và bắt đầu ảnh hưởng đến việc sản xuất huyết sắc tố, và lượng sắt trong tủy xương giảm đáng kể. Mặc dù điều này không phải lúc nào cũng chính xác, nhưng một trong những triệu chứng có thể nhận thấy liên quan đến thiếu sắt là cảm thấy mệt mỏi mãn tính, khó tập trung và khó chịu.
Giai đoạn này được đặc trưng bởi sự bất thường trong các thông số sắt nhất định, trong khi nồng độ hemoglobin hoặc hematocrit có thể giảm.
Các xét nghiệm được sử dụng thường xuyên nhất để đánh giá nghi ngờ thiếu sắt bao gồm tổng năng lực liên kết sắt (tibc) và xét nghiệm sắt huyết thanh. Kết hợp lại, hai xét nghiệm này được sử dụng để đánh giá độ bão hòa transferrin, một chỉ số hữu ích về tình trạng sắt. Khoảng 20% - 40% transferrin có sẵn được sử dụng để vận chuyển sắt ở một người khỏe mạnh. Ở một bệnh nhân bị thiếu sắt, nồng độ sắt thấp nhưng tibc sẽ tăng lên, dẫn đến độ bão hòa transferrin rất thấp.
Trong giai đoạn này, do không đủ chất sắt trong cơ thể, lượng sắt dự trữ trong cơ thể đã cạn kiệt đến mức không còn có thể sản xuất được huyết sắc tố cần thiết để tạo đủ hồng cầu. Khi cơ thể ngày càng thiếu chất sắt các triệu chứng tăng lên. Giai đoạn này được đặc trưng bởi sự giảm đáng kể nồng độ hemoglobin. Các xét nghiệm máu ở giai đoạn này sẽ cho thấy mức độ hemoglobin và hematocrit thấp đáng kể.
Việc phát hiện sớm tình trạng thiếu sắt không dễ dàng, các triệu chứng thường liên quan đến giai đoạn đầu tiên (và đôi khi ngay cả giai đoạn thứ hai) thường các triệu chứng mệt mỏi được loại bỏ vì có thể nhầm lẫn với nhiều triệu chứng khác. Hơn nữa, theo thời gian thay đổi huyết sắc tố và hematocrit có thể được phát hiện thông qua sàng lọc máu. Cách tốt nhất để xác định được cơ thể có thể bị thiếu máu hay không là thăm khám sức khỏe định kỳ và thực hiện các xét nghiệm máu. Trường hợp bạn được xác định thiếu máu các bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên về chế độ ăn uống và tập luyện phù hợp hoặc có thể yêu cầu bổ sung viên sắt theo liều lượng phù hợp.
Tăng cường ăn thực phẩm giàu sắt kết hợp với thuốc sắt bổ sung giúp cơ thể khắc phục tình trạng thiếu máu thiếu sắt
Bổ sung sắt có thể có các tác dụng phụ đối với hệ thống tiêu hóa như gây táo bón và đau dạ dày. Do đó cần lựa chọn các loại thuốc bổ sung sắt phù hợp, các loại thuốc bổ sung sắt ở dạng sắt hữu cơ (sắt đã chuyển hóa thành ion) có hiệu quả hấp thu cao, sẽ không gây ra tình trạng táo bón hay đau dạ dày. Hiện nay trên thị trường có sắt Ferrochel – là sắt ion thế hệ mới có khả năng hấp thụ tối đa, không gây táo bón, nóng trong, giúp bổ sung sắt hữu hiệu cho cơ thể được khuyến cáo nên sử dụng.
Nguồn: Sắt bà bầu