Khiếm khuyết ống thần kinh ở thai nhi

Khiếm khuyết ống thần kinh ở thai nhi diễn ra khi ống thần kinh không đóng lại hoàn toàn trong quá trình phát triển. Hiện tượng này sẽ gây ra tình trạng khiếm khuyết ở não và cột sống của thai nhi.

Thế nào là khiếm khuyết ống thần kinh ở thai nhi?

Ống thần kinh là một cấu trúc tồn tại trong thời kỳ phôi thai, chúng sẽ phát triển thành não và cột sống của thai nhi. Cấu trúc này ban đầu chỉ là một dải ô nhỏ gấp vào phía trong để tạo thành hình dạng một cái ống vào ngày thứ 28 sau khi thụ thai. Nếu như hiện tượng này không xảy ra đúng và ống thần kinh không đóng lại hoàn toàn thì sẽ dẫn đến khiếm khuyết ở não và cột sống.

Có hai thể phổ biến nhất của khiếm khuyết ống thần kinh là tật cột sống chẻ đôi (hay còn gọi là hở ống sống) và tật vô sọ.

Trong đó, tật cột sống chẻ đôi khiến bệnh nhân vận động khó khăn, nặng hơn là không thể vận động được. Một số trẻ còn có thể bị các vấn đề liên quan đến hiện tượng tăng áp lực trong sọ, tiêu tiểu không kiểm soát được hoặc thậm chí sẽ bị tử vong sớm sau sinh do bị chẻ cột sống quá nặng.

Tật vô sọ khiến não hầu như không thể phát triển. Thai nhi mắc bệnh này đều chết lưu trong tử cung hoặc chết ngay sau khi sinh.

Nguyên nhân dẫn đến dị tật ống thần kinh ở thai nhi

Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến các khiếm khuyết ống thần kinh như: Do tác động phối hợp giữa gen và môi trường, do bất thường nhiễm sắc thể và thường gặp nhất là do thiếu hụt Axit Folic (vitamin B9),…

Ngoài ra, những phụ nữ nằm trong các trường hợp dưới đây đều có nguy cơ cao sinh con bị dị tật ống thần kinh như:

• Người mẹ có tiền sử đã sinh con bị dị tật ống thần kinh.
• Người mẹ là bệnh nhân đái tháo đường phụ thuộc Insulin nhưng kiểm soát đường huyết kém.
• Mẹ đang điều trị động kinh bằng thuốc valproic hoặc carbamazepine.
• Mẹ tiếp xúc với nhiệt độ cao quanh thời điểm thụ thai.
• Mẹ sống trong điều kiện kinh tế – xã hội kém phát triển,…

Cách phát hiện sớm và điều trị dị tật ống thần kinh

Để phát hiện sớm khiếm khuyết ống thần kinh, phụ nữ mang thai cần khám và theo dõi định kỳ. Đặc biệt mẹ bầu cần nhớ mốc khám thai khi tuổi thai từ 16 – 20 tuần.

Ở thời điểm này, bác sĩ có thể phát hiện chính xác đến 98% trường hợp thai nhi bị dị tật ống thần kinh thông qua xét nghiệm nồng độ AFP trong máu mẹ và siêu âm. Từ đó đưa ra các quyết định phù hợp.

Hiệu quả điều trị các thể bệnh của khiếm khuyết ống thần kinh phụ thuộc rất nhiều vào mức độ nặng nhẹ và vị trí của dị tật, việc điều trị, phục hồi chức năng và chăm chăm sóc cho trẻ. Một số trường hợp bị cột sống chẻ đôi nhẹ có thể chỉ điều trị rất ít. Một số thể nặng khác cần phải phẫu thuật. Các trường hợp tật vô sọ thì chưa có phương pháp điều trị. Trong một số trường hợp trẻ cần được vật lý trị liệu để tập đi.

Bổ sung Axit Folic khi mang thai để phòng ngừa khiếm khuyết ống thần kinh

Các nghiên cứu đã chứng minh rằng sử dụng đủ Axit Folic trước và trong suốt thai kỳ có thể phòng ngừa khiếm khuyết ống thần kinh, giảm tỷ lệ dị tật ống thần kinh ở thai nhi tới 50 – 70%.

Chính bởi vậy biện pháp tốt nhất để ngăn ngừa khiến khuyết ống thần kinh ở thai nhi là các phụ nữ ở tuổi sinh đẻ có ý định mang thai nên uống bổ sung Axit Folic với liều lượng 0,4mg mỗi ngày. Trong trường hợp đặc biệt mẹ bầu cần uống bổ sung theo hướng dẫn của thầy thuốc chuyên khoa.

Ống thần kinh phát triển rất sớm trong 4 tuần đầu của thai kỳ và thường trước khi các thai phụ biết mình mang thai. Vì thế tốt hơn hết là tất cả các phụ nữ ở tuổi sinh đẻ nên sử dụng axít folic.

Bên cạnh đó mẹ cần thực hiện chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất và thực phẩm có chưa nhiều Axit Folic như: súp lơ xanh, cải, đỗ tương, đỗ đỏ, đỗ đen và các loại hoa quả và nước hoa quả thuộc họ cam quýt, gan gia súc và gia cầm.

 Đừng bỏ lỡ bài viết bạn quan tâm

• Bổ sung vitamin C cho bà bầu
• Bổ sung sắt khi đang mang thai đúng cách
• Vai trò của vitamin B9 đối với bà bầu