Bổ sung sắt trong từng giai đoạn thai kỳ

Sắt là khoáng chất đặc biệt quan trọng cho cơ thể khỏe mạnh. Đặc biệt là phụ nữ mang thai nhu cầu sắt tăng cao giúp đáp ứng nhu cầu của cả mẹ và bé. Tuy nhiên nhu cầu sắt ở mỗi giai đoạn thai kỳ thường không giống nhau. Vậy bổ sung sắt thế nào là tốt nhất cho từng giai đoạn thai kỳ? Mẹ bầu cùng tìm hiểu qua bài viết nhé!

Nhu cầu sắt của từng giai đoạn mang thai

Mỗi một giai đoạn của thai kỳ, nhu cầu sắt của mẹ bầu thường khác nhau:

• Giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ: Đây là thời điểm thai nhi bắt đầu hình thành, nhu cầu sắt chưa cao, thậm chí còn giảm hơn bởi gai đoạn này mẹ khôn còn bị mất máu do kinh nguyệt. Giai đoạn này mẹ bầu cần 0,8 mg Fe/ngày trong 3 tháng đầu
• Giai đoạn 3 tháng giữa thai kỳ: Giai đoạn này nhu cầu sắt bắt đầu tăng nhanh để đáp ứng sự phát triển của thai nhi, Lượng sắt cần thiết là 4 – 5 mg Fe/ngày trong tam cá nguyệt thứ hai
• Giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ: Giai đoạn này lượng máu của mẹ có thể tăng hơn 50% so với bình thường. Đây là giai đoạn nhu cầu sắt lên cao tới đỉnh điểm để đáp ứng đủ cho cho quá trình tạo hồng cầu đáp ứng sự phát triển của thai nhi. Mẹ bầu cần bổ sung 6 mg Fe trong tam cá nguyệt thứ ba
• Giai đoạn sau sinh: Mẹ cần sắt để bù đắp lượng máu mất đi khi sinh sau 1 tháng đầu sau sinh, sau đó nhu cầu sắt của mẹ sẽ tương tự như khi bạn chưa mang thai.

Thông thường bổ sung sắt từ thực phẩm chỉ hấp thu được khoảng 10-15% sắt vào cơ thể. Chính vì vậy, lượng sắt bổ sung từ thực phẩm cần tăng gấp đôi nhu cầu thực tế của cơ thể. Lượng sắt không được hấp thu sẽ thải trừ ra ngoài qua đường tiêu hóa.

Đây là căn nguyên gây ra các tác dụng phụ mà mẹ bầu thường gặp như tiêu chảy hoặc táo bón, đi ngoài phân đen, bụng ấm ách, chán ăn… Càng bổ sung liều cao thì lượng sắt dư thừa không được hấp thu càng tăng và các tác dụng không mong muốn càng trầm trọng.

Chính vì vậy, cần tính toán để bổ sung sắt cho bà bầu ở liều phù hợp nhất để hạn chế tối đa các tác dụng không mong muốn có thể xảy ra.

Cách tăng hấp thu sắt tối ưu?

Tăng cường ăn thực phẩm giàu sắt kết hợp cùng thực phẩm chứa vitamin C như cà chua và cam. Vitamin C sẽ giúp cơ thể hấp thụ chất sắt tốt hơn.

Cà phê, trà, sữa, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm từ sữa… làm giảm hấp thụ chất sắt. Không dùng những thực phẩm này gần thời điểm với các thức phẩm giàu sắt hay khi uống viên bổ sung sắt.

Canxi cũng ức chế sự hấp thụ sắt, không bổ sung canxi cùng/gần thời điểm với bổ sung sắt. Cách xa nhau ít nhất 2h để không cản trở hấp thu.

Bổ sung sắt đúng cách

Theo Viện Dinh dưỡng Việt Nam, nhu cầu sắt cần cung cấp được khuyến cáo như sau:

Do nhu cầu sắt ở mỗi giai đoạn khác nhau nên việc bổ sung trong từng giai đoạn thai kỳ khác nhau.

3 tháng đầu thai kỳ, nhu cầu sắt thấp thời gian này, nếu mẹ đã bổ sung sắt liều cao ngay từ đầu sẽ khiến lượng sắt không được hấp thu thải ra ngoài dễ gây ra các tác dụng không mong muốn trên đường tiêu hóa.

Nhu cầu sắt bắt đầu tăng ở 3 tháng giữa, khả năng hấp thu sắt của cơ thể mẹ cũng tăng dần. Tới 3 tháng cuối, khả năng hấp thu sắt của cơ thể lên cao nhất và giữ nguyên mức hấp thu cao như vậy cho tới 1 tháng sau sinh để đáp ứng đủ nhu cầu dự trữ sắt cho mẹ. Tăng cường bổ sung sắt giai đoạn này là cần thiết.

Lượng sắt khuyến nghị bổ sung khi mang thai là 27- 30mg sắt/ ngày. Giới hạn bổ sung sắt tối đa là 45mg sắt guyên tố/ngày. Nếu không có thiếu hụt đặc biệt thì chỉ nên bổ sung sắt theo mức chỉ định của bác sĩ

Dưới đây là bảng ví dụ về mức độ hấp thu sắt từ thức ăn và từ thuốc uống khác nhau trong mỗi giai đoạn của thai kỳ:

Tùy từng thể trạng khác nhau mà bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên bổ sung sắt khác nhau đối với từng trường hợp mẹ bầu gặp phải. Nhưng sắt là vi chất rất cần thiết, quyết định đến sức khỏe của mẹ và bé trong suốt thai kỳ, sau sinh và cả giai đoạn phát triển của con.

Từ tháng thứ 4 trở đi, nhu cầu sắt bắt đầu tăng nhanh, mẹ bầu nên bắt đầu bổ sung sắt với hàm lượng cao hơn cung cấp 27mg sắt nguyên tố, đáp ứng nhu cầu sắt ở phụ nữ mang thai. Chỉ bổ sung sắt liều cao hơn khuyến nghị thông thường khi có chỉ định của bác sĩ hoặc khi xác định mẹ bầu bị thiếu máu thiếu sắt nặng mà thôi.

Theo các chuyên gia y tế uy tín thì mẹ bầu cần lựa chọn viên bổ sung sắt có thành phần ở dạng sắt hữu cơ (sắt đã chuyển hóa thành ion) chúng có hiệu quả hấp thu cao và không gây ra tình trạng táo bón hay đau dạ dày. Hiện nay trên thị trường có sản phẩm chứa thành phần là sắt Ferrochel –  sắt ion thế hệ mới có khả năng hấp thụ tối đa, không gây táo bón, nóng trong, giúp bổ sung sắt hữu hiệu cho cơ thể được nhiều chuyên gia y tế khuyên bổ sung cho bà bầu.

Cơ quan an toàn thực phẩm châu Âu (EFSA) công nhận Ferrochel an toàn và khả dụng sinh học cao. Ferrochel cũng nhận được số đăng ký từ CAS của Hiệp hội Hóa học Mỹ (TRAACS FTIR) và FAD (Mỹ) về độ an toàn tuyệt đối.

Lựa chọn viên sắt có thành phần là Ferrochel sẽ giúp mẹ bổ sung đúng loại:

• Khả dụng sinh học cao nhất
• Khả năng dung nạp tốt hơn so với sắt vô cơ, mà ít gây kích ứng đường tiêu hóa
• Tính hiệu quả
• An toàn hơn trong việc sử dụng
• Không có phản ứng với các thành phần thức ăn khác, vitamin và khoáng chất

Lựa chọn đúng viên bổ sung sắt hiệu quả, an toàn chính là biện pháp hữu hiệu giúp mẹ bầu tăng cường sắt đầy đủ cho cơ thể. Mẹ cần chọn đơn vị phân phối uy tín, sản phẩm được nhiều mẹ bầu tin dùng, có phản hồi tốt, hiệu quả được chứng minh bởi cơ quan, tổ chức y tế trong và ngoài nước.

Nguồn: Sắt bà bầu